του Σταύρ. Μαυρουδέα,  29–6-2018

Από το success story της ΝΔ σε αυτό του ΣΥΡΙΖΑ

Η τυπική ολοκλήρωση του 3ου μνημονίου τον Αύγουστο 2018 δίνει την ευκαιρία (;) στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ να προβάλλει και αυτή, όπως η προηγούμενη των ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, το δικό της success story, δηλαδή ότι βγάζει την χώρα από την κρίση και ότι η εποχή της αντιλαϊκής λιτότητας περνά. Ο κουτοπόνηρος αυτός ισχυρισμός –όπως και ο ανάλογος των προκατόχων της- βασίζεται σε υποκρισίες και συνειδητά αβάσιμα επιχειρήματα. Φυσικά ενορχηστρωτής και αυτού του success story είναι οι ξένοι πάτρωνες της ελληνικής ολιγαρχίας (βασικά η Ευρωπαϊκή Ένωση), ενώ τα εγχώρια (αυτή την φορά ψευδο-αριστερά) φερέφωνα είναι απλοί οργανοπαίκτες. Βέβαια και οι τελευταίοι, όπως και οι προηγούμενοι, προσπαθούν να πουλήσουν την «μελωδία» τους στον λαό για να εξασφαλίσουν την πολιτική επιβίωση τους. Είναι κυριολεκτικά φαιδρός ο σκυλοκαβγάς ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ για το νέο success story, όπου οι δύο εμπλεκόμενοι έχουν ουσιαστικά απλά αλλάξει τις θέσεις τους. Εκεί που ο ΣΥΡΙΖΑ, ως αντιπολίτευση, αποδομούσε το success story των προκατόχων του έρχεται τώρα η ΝΔ – με όχι ουσιαστικά διαφορετικά επιχειρήματα – να κάνει το ίδιο. Αν όμως τα μαλλιοτραβήγματα των εγχώριων οργανοπαικτών μόνο θυμηδία μπορούν να προκαλέσουν, τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά μεταξύ των μαέστρων αυτής της φαρσοκωμωδίας. Για πρώτη φορά η αντιπαράθεση όσον αφορά το ελληνικό success story μεταξύ του ΔΝΤ (βλέπε ΗΠΑ) και της ΕΕ παίρνει τόσο μεγάλη διάσταση με το πρώτο να το αμφισβητεί ευθέως και την δεύτερη να το υπερασπίζεται μανιωδώς (προς λύπη της ΝΔ).

(more…)

 Σταύρος Μαυρουδέας–  06/04/2017

Ο Σταύρος Δ. Μαυρουδέας είναι Καθηγητής Πολιτικής Οικονομίας στο τμήμα Οικονομικών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας

Εδώ και μήνες η χώρα «χορεύει» στο ρυθμό της δεύτερης αξιολόγησης του τρίτου στη σειρά των αποτυχημένων μνημονιακών προγραμμάτων που την έχουν καταστρέψει. Αντικείμενο της είναι η επιβολή ενός νέου πακέτου αντιλαϊκών μέτρων λιτότητας (περικοπές συντάξεων, διάλυση και ιδιωτικοποίηση ΔΕΗ, ακόμη μεγαλύτερος εργασιακός μεσαίωνας με απορρύθμιση των απολύσεων κλπ.) που θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση την ελληνική οικονομία. Το πακέτο αυτό είναι αναγκαίο γιατί το μνημονιακό πρόγραμμα προσαρμογής επτά συναπτά χρόνια αποτυγχάνει συστηματικά και γι’ αυτό απαιτούνται διαρκείς παρεμβάσεις για την διάσωση του. Η συνταγή της δημοσιονομικής λιτότητας που θα οδηγήσει σε ανάπτυξη – δηλαδή ότι ο ιδιωτικός τομέας θα υπερκαλύψει την συρρίκνωση του δημοσίου – αποδείχθηκε εντελώς αβάσιμη. Η ελληνική οικονομική ολιγαρχία έχει μάθει να αποκομίζει κέρδη με δημόσια λεφτά και ακίνδυνα. Γι’ αυτό δεν ρισκάρει να επενδύσει στο μνημονιακό υφεσιακό περιβάλλον αλλά μόνο αρπάζει κοψοχρονιά δημόσια φιλέτα.

Σύσσωμη η καθεστηκυία τάξη (φιλο-ΣΥΡΙΖΑ και αντι-ΣΥΡΙΖΑ) χοροπηδά, φωνασκεί και αλληλοκαθυβρίζεται για το γιατί δεν κλείνει η διαπραγμάτευση. Άλλωστε το κόστος της το πληρώνει ο εργαζόμενος λαός.

Σε αυτό το γελοίο θέατρο σκιών οι αντιμαχόμενοι καραγκιοζοπαίκτες κρύβουν συστηματικά τα πραγματικά επίδικα.

(more…)

(Πέμ. 18/8/16 – 22:21)

Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΜΑΥΡΟΥΔΕΑ*

Οι πρόσφατες ιταμές δηλώσεις του κ. Γεωργίου (πρώην επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ) στους Financial Times είναι τυπικό δείγμα της κατάστασης μπανανίας στην οποία έχουν φέρει την Ελλάδα όλες οι μνημονιακές κυβερνήσεις (ΝΔ και ΠΑΣΟΚ προηγουμένως και του ΣΥΡΙΖΑ τώρα).

Ο πολύς κ. Γεωργίου προσγειώθηκε στην ΕΛΣΤΑΤ ελέω Γ. Παπανδρέου και μετά από θητεία στο ΔΝΤ και «επιμελήθηκε» της αποκάλυψης των ‘greek statistics’ και της δραματικής αναθεώρησης του ελληνικού χρέους που χρησιμοποιήθηκε σαν δικαιολογία για την υπαγωγή της χώρας στους ζουρλομανδύες των Μνημονίων της ΕΕ.

Το εγχείρημα αυτό του κ. Γεωργίου έχει δικαίως επικριθεί ως «μασάζ» στατιστικών στοιχείων για να δικαιολογήσει την επιβολή των Μνημονίων. Είναι γνωστό στους παροικούντες την Ιερουσαλήμ ότι πίσω από το θέατρο των δήθεν ουδέτερων στατιστικών στοιχείων κρύβονται επιλογές όσον αφορά το πώς κατασκευάζονται οι σχετικοί δείκτες και ότι οι επιλογές αυτές κάθε άλλο παρά αδιαμφισβήτητες είναι. Επίσης η μέτρηση των δεικτών πότε σχεδόν δεν γίνεται μέχρι τελευταίας δεκάρας αλλά με βάση εκτιμήσεις που επίσης κάθε άλλο παρά αδιαμφισβήτητες είναι. Γι’ αυτό άλλωστε και είναι γνωστό ιδιαίτερα στους επαΐοντες ότι η στατιστική, παρά την χρησιμότητα της, είναι μία επιστήμη που άνετα μπορεί να κοροϊδεύει εφόσον υπάρχει η σχετική πολιτική βούληση. Γι’ αυτό άλλωστε και μετά το αρχικό θέατρο των ‘greek statistics’ σήμερα έχουμε πλημμυρίσει από «μασαζαρισμένα» στοιχεία από πάμπολλες άλλες χώρες που υποτίθεται ότι διακατέχονται από τιμιότητα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η πρόσφατη εκτίναξη κατά 26,3% (έναντι αρχικά υπολογισθέντος 7,8%) του ΑΕΠ της Ιρλανδίας μόνο με την εξαιρετικά αμφιλεγόμενη αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των στοιχείων παγίου κεφαλαίου.

(more…)

Το κείμενο αυτό είναι η ελληνική μετάφραση της εισήγησης μου στο συνέδριο 8th International Conference EBEEC 2016, ‘The Economies of Balkan and Eastern Europe Countries in the changed world’, Split, Croatia May 6-8, 2016.

Σταύρος Δ. Μαυρουδέας,Τμήμα Οικονομικών,Παν. Μακεδονίας

I. Εισαγωγή

Οι τρέχουσες αντιπαραθέσεις μεταξύ ΕΕ και ΔΝΤ σχετικά με την αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους αλλά και η προηγηθείσα έκθεση του Ανεξάρτητου Γραφείου Αξιολόγησης του ΔΝΤ (IEO IMF (2016)) επανέφεραν στο προσκήνιο την αποτυχημένη διαδρομή του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής (ΠΟΠ) για την Ελλάδα που συνομολογήθηκε μεταξύ της τρόικα των ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ και διαδοχικών ελληνικών κυβερνήσεων με στόχο την υπέρβαση της κρίσης της ελληνικής οικονομίας. Η συζήτηση αυτή δεν αφορά μόνο την ελληνική περίπτωση αλλά τόσο τις άλλες ευρω-περιφερειακές οικονομίες όσο και την παγκόσμια οικονομία (στο βαθμό που η κρίση της ΕΕ την επηρεάζει καθοριστικά). Ιδιαίτερα για τις ευρω-περιφερειακές οικονομίες (τους πληβείους της ΕΕ) το ελληνικό ΠΟΠ αποτέλεσε το προσχέδιο με βάση το οποίο σχεδιάσθηκαν και οι δικές τους προκρούστιες κλίνες (βέβαια με σημαντικές διαφοροποιήσεις που αφορούσαν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά). Επίσης, σε μεγάλο βαθμό, η αποτυχημένη πορεία του ελληνικού ΠΟΠ προοιωνίζει και την δική τους πορεία, όπως δείχνουν αρκετά πρόσφατα στοιχεία (π.χ. εξέλιξη πορτογαλικών χρεογράφων).

To ελληνικό ΠΟΠ είναι το πρώτο πρόγραμμα αντιμετώπισης κρίσεων που διαμορφώθηκε όταν, στον απόηχο της παγκόσμιας κρίσης του 2007-8, ξέσπασε η αυτή της ΕΕ. Βασίζεται στις κυρίαρχες προσεγγίσεις – που επικρατούν στους βασικούς παγκόσμιους οργανισμούς και στις κυβερνήσεις των ηγεμονικών χωρών της Δύσης – και που εκπορεύονται από την Νέα Μακροοικονομική Συναίνεση (δηλαδή το μείγμα ήπιου νεοφιλελευθερισμού και συντηρητικού Νέου Κεϋνσιανισμού)¹. Συνεπώς, υποστηρίζει ότι τα αίτια της ελληνικής κρίσης δεν είναι συστημικά και δομικά αλλά συγκυριακά. Δηλαδή δεν οφείλονται σε θεμελιακές αντιφάσεις του καπιταλιστικού συστήματος αλλά σε περιστασιακές εσφαλμένες οικονομικές πολιτικές². Έτσι υποβαθμίζει τα σοβαρά διαρθρωτικά προβλήματα που βρίσκονται πίσω από την ελληνική κρίση (δηλ. την αποτυχία του επικρατούντος μετά την ένταξη στην ευρωπαϊκή Κοινή Αγορά παραγωγικού υποδείγματος) και κατανοεί την τελευταία απλά ως κρίση χρέους. Με βάση τα προαναφερθέντα καθώς και τον άνισο συγκερασμό μεταξύ των συμφερόντων των ηγεμονικών δυνάμεων της ΕΕ (δηλ. του ευρω-κέντρου), των ΗΠΑ (εκφρασμένων μέσω του ΔΝΤ) και της ελληνικής ελίτ το ελληνικό ΠΟΠ επιβλήθηκε ουσιαστικά επάνω στην χώρα με διαδικασίες ελάχιστα δημοκρατικές. Η σπονδυλική του στήλη είναι η παροχή δανειακών κεφαλαίων από την τρόικα προς την Ελλάδα έναντι ενός έξωθεν επιβεβλημένου ασφυκτικού πλαισίου αλλαγών στην οικονομία και στο θεσμικό πλαίσιο της χώρας.

(more…)

Σταύρος Μαυρουδέας, 21 Φεβρουαρίου 2015

Με την κοινή δήλωση του Eurogroup της 20/2/2015 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛΛ υποκύπτει στις απαιτήσεις του ευρω-ιερατείου

Η κοινή δήλωση του Eurogroup της 20/2/2015, η συνέντευξης των εκπροσώπων του Eurogroup ης τρόικας των δανειστών αλλά ακόμη και τα υπολανθάνοντα πίσω από την συνέντευξη Βαρουφάκη και το non-paper του Μαξίμου δείχνουν ξεκάθαρα ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛΛ υποκύπτει στις απαιτήσεις του ιερατείου της ΕΕ για ουσιαστική παράταση του Μνημονίου. Η υποχώρηση αυτή ανοίγει τον δρόμο για ακόμη μεγαλύτερες υποχωρήσεις στο άμεσο μέλλον.

Τα ουσιαστικά σημεία της κοινής δήλωσης του Eurogroup – που συνυπέγραψε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛΛ είναι τα ακόλουθα.

Πρώτον, το Eurogroup δέχεται την αίτηση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛΛ για παράταση της Κύριας Συμφωνίας για Οικονομική Βοήθεια (Master Financial Assistance Facility Agreement (MFFA)) που συνοδεύεται από μία σειρά υποχρεώσεων (which is underpinned by a set of commitments). Ο σκοπός της παράτασης είναι η ολοκλήρωση της αξιολόγησης (review) με βάση τις δεσμεύσεις της τρέχουσας συμφωνίας (on the basis of the conditions in the current arrangement). Δηλαδή η ολοκλήρωση της αξιολόγησης από τους δανειστές που εκκρεμούσε από πριν τις εκλογές. Οι πινελιές που μπαίνουν είναι, πρώτον, ότι αυτή η αξιολόγηση δεν θα γίνει τυπικά από την τρόικα (δηλαδή την συγκεκριμένη υπηρεσιακή ομάδα) αλλά από τα μέλη της (δηλαδή την ΕΕ αλλά και το ΔΝΤ και την ΕΚΤ). Αυτή η πινελιά έχει μόνον αισθητικό χαρακτήρα – εκτός και αν κανείς είναι αφελής και πιστεύει ότι οι υπάλληλοι που συμμετείχαν στην τρόικα έκαναν του κεφαλιού τους σε σχέση με τους πολιτικούς προϊσταμένους τους. Η δεύτερη πινελιά είναι ότι η αξιολόγηση θα γίνει κάνοντας χρήση της δεδομένης (στην τρέχουσα συμφωνία) ευελιξίας (best use of the given flexibility).

(more…)