Του οικονομολόγου Δημήτρη Καρούσου

Οφείλεις να ξέρεις που “βρίσκεσαι” προκειμένου να πάρεις μια απόφαση γιατί οι λύκοι της ΕΕ και του Δ.Ν.Τ έχουν μπήξει τα δόντια τους ενώ τα Vulture funds (funds Γύπες) ήδη πετούν από πάνω σου. Έλα κάθισε αγαπούλα μην τρομάζεις αφού ξέρεις, θα στα εξηγήσω απλά, άλλωστε μες την ατυχία σου, τελικά είσαι πολύ τυχερός γιατί…

Παγκόσμια κατάσταση

Αμερικανικό χρέος

Άλλοι αναλυτές το τοποθετούν στα 17 τρις ευρώ, άλλοι αναλυτές λίγο πιο κάτω άλλοι χρησιμοποιούν διάφορα τρικ για να μας πείσουν ότι δεν είναι και τόσο υψηλό. Όπως και να έχει είναι ένα τεράστιο χρέος για πολλούς μια τεράστια φούσκα.

Η φούσκα στην αγορά ομολόγων ύψους 100 Τρις

Οι επενδύσεις της Ντόιτσε Μπανκ σε παράγωγα ύψους 54 Τρις. Σε αυτά πρέπει να προσθέσεις και το Πιο σημαντικό απ’ όλα, ότι όλα αυτά συμβαίνουν ταυτόχρονα …

Η περίπτωση της Lehman

Στις 15 Σεπτεμβρίου 2008 η Lehman Brothers χρεοκόπησε με αποτέλεσμα να ξεκινήσει η μεγάλη κρίση του 2008, η οποία οδήγησε σε μια σειρά αλυσιδωτών αντιδράσεων, που ευτυχώς χάρη στην έγκαιρη παρέμβαση των ΗΠΑ, μέσα σε μια βδομάδα οι γερουσιαστές διαφώνησαν, συμφώνησαν, σχεδίασαν, και άρχισαν να εφαρμόζουν ένα σχέδιο αντιμετώπισης της κρίσης που μόλις ξεκινούσε.

Έτσι ένα νέο και μεγαλύτερο κραχ από του ΄29 για την παγκόσμια οικονομία απετράπη κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή… είκοσι τόσες μέρες μετά και κάμποσες χρεοκοπημένες εταιρείες αργότερα (στην ΕΕ αργούν να ξυπνήσουν, λειτουργούν στο δικό τους χωροχρονικό συνεχές) γίνεται η πολυπόθητη Ευρωπαϊκή Σύνοδος Κορυφής, όπου η Μέρκελ ικανοποιημένη ανακοινώνει τη βέλτιστη λύση που σκέφτηκε… Να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα σε εθνικό επίπεδο, δηλαδή ο σώζων εαυτόν σωθήτω.

Με την ανακοίνωση της απόφασης της Ευρωπαϊκής Συνόδου, η hypo real estate ή μεγαλύτερη τράπεζα στεγαστικών δανείων στην Ευρώπη μας ενημερώνει ότι το σχέδιο διάσωσης 35 δις € καταρρέει, αφού ύστερα από έλεγχο αποκαλύπτονται νέα ελλείμματα.

Στο άκουσμα της είδησης αυτής η μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας Unicredit κινδυνεύει ενώ λίγο πιο πέρα στην Ισλανδία τα χρέη των τραπεζών σκάνε (θυμάστε… και οι τράπεζες δανείζονται) και ένα ολόκληρο κράτος η Ισλανδία χρεοκοπεί και πέφτει στα νύχια του Δ.Ν.Τ.

Στην Ελλάδα μας πανικόβλητοι καταθέτες τρέχουν και σηκώνουν τα λεφτά τους από τις τράπεζες αναγκάζοντας τον Πρωθυπουργό να δηλώσει ότι εγγυάται τις καταθέσεις, κάπου εκεί ξυπνούν οι καρεκλοκένταυροι της Ευρώπης και αναγκάζεται η Μέρκελ να δηλώσει ότι το Γερμανικό κράτος αναλαμβάνει την εγγύηση όλων των καταθέσεων με κόστος που ξεπερνά τα 500 δις.

Το κόστος της κρίσης μόνο στον στενό κομμάτι της παγκόσμιας αγοράς μετοχών φτάνει τα 10 Τρις, ενώ το συνολικό κόστος της κρίσης = Ακόμα Μετράμε.

Έλα τώρα Αγαπούλα πες την αλήθεια, ύστερα από όσα σου είπα (και δεν στα είπα όλα) εξακολουθείς να πιστεύεις ότι θα συμβεί Grexit, με την Ελλάδα μας να χρωστά 320 δις, εν μέσω μιας παγκόσμιας φούσκας που είναι έτοιμη να σκάσει και δεν θα νοιάξει κανέναν; Λες τελικά να έχει τέτοια τύχη το πειραματόζωο και να δραπετεύσει χωρίς να το πάρει χαμπάρι κανείς;

Τι να σου πω μακάρι… αλλά δεν το νομίζω. Για πες μου και το άλλο. Νομίζεις ότι για για 4-6 δις διαφορά στα μέτρα (τα βάζω πλούσια ξέρω εγώ) θα ρισκάρουν όλα τα παραπάνω ή και περισσότερα; Ενώ το μόνο που ζητάμε είναι να μας αφήσουν λίγο χώρο να ανασάνουμε; Sorry Αγαπούλα αλλά αν δε μου βάλουν δράκο στο
παραμυθάκι τους …μάλλον δε θα τρομάξω.

Μη βιώσιμο χρέος

Όλοι οι οικονομολόγοι, οι νομπελίστες, οι καθηγητές και ΕΥΤΥΧΩΣ από χθες 3/7/2015 το παραδέχθηκε και το Δ.Ν.Τ με την έκθεση του, λένε ότι το χρέος της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμο. “Μη Βιώσιμο ” έναν όρο που ακούς κάθε μέρα … σου εξήγησε ποτέ κανείς τι σημαίνει ακριβώς; ΟΧΙ! Γιατί υπάρχει παγίδα, σε παρακαλώ πρόσεξε πολύ…

Εσκεμμένα σε άφησαν να πιστεύεις ότι “Μη Βιώσιμο ” είναι το χρέος που είναι πολύ δύσκολο να ξεπληρωθεί αλλά κάποια στιγμή έστω και με πολύ ή με πάρα πολύ δύσκολα μέτρα θα πληρωθεί… ΜΕΓΑ ΛΑΘΟΣ, ΜΕΓΑ ΨΕΜΑ! Σε άφησαν να το πιστεύεις γιατί πρώτα από όλα πρέπει να έχεις την ελπίδα ότι κάποτε θα μπορέσεις να το ξεπληρώσεις και έχοντας την ελπίδα να δέχεσαι όλα τα μέτρα.

Μη Βιώσιμο είναι το χρέος που Ο,ΤΙ και να ΚΑΝΕΙΣ δεν πρόκειται να ξεπληρωθεί ΠΟΤΕ, όσα μέτρα και να βάλεις δεν πρόκειται να μειωθεί ΠΟΤΕ… παρά μόνο θα αυξάνεται καθώς περνούν τα χρόνια. Γιατί;

Γιατί έχει περάσει το σημείο εκείνο που ο ρυθμός ανάπτυξης των τοκοχρεολυσίων είναι πολύ μεγαλύτερος από το ρυθμό ανάπτυξης των εσόδων σου… Επειδή υπάρχει η μαθηματική απόδειξη για αυτό που σου λέω, αλλά εάν σου μιλήσω για “τη συνθήκη μακροπρόθεσμης ευστάθειας του χρέους και την ανισότητα με την οποία διατυπώνεται” μάλλον δεν διαβάσεις παρακάτω θα σου δώσω μια καλύτερη απόδειξη τη Ζωή σου…

Έπαιρνες τα μέτρα που σου έλεγαν, γιατί αν δεν τα έπαιρνες δεν υπήρχε επόμενη δόση, κάθε μήνα σε έλεγχαν, διαπίστωναν ότι τα είχες εφαρμόσει .., εύκολα , δύσκολα τον επόμενο μήνα έπαιρνες και επιπλέον μέτρα κοκ. Μπήκες στο μνημόνιο με χρέος 120% του ΑΕΠ χρωστάς 177% του ΑΕΠ. Το κατάλαβες; Αν ακόμα έχεις απορίες δες “Sovereign Bonds: The Real Story” μια μελέτη όπου αποκαλύπτει ότι τα πακέτα διάσωσης δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα ΤΕΡΑΣΤΙΟ πακέτο διάσωσης για τις ευρωπαϊκές τράπεζες… Λοιπόν, συνέχισε Έλληνα, εσύ καλά το πας ο γιαλός είναι στραβός…

Το θέμα λοιπόν δεν είναι τι μέτρα θα πάρεις. Για να σωθεί η χώρα μας μόνο 2 λύσεις βλέπω

1) Κούρεμα χρέους εντός ή εκτός ευρώ

2) επιμήκυνση

Ακόμα και με τη δεύτερη λύση δεν είναι σίγουρο 100% ότι θα τα καταφέρουμε εξαρτάται από πολλούς παράγοντες που δεν  είναι της παρούσης να αναλύσω .

Grexit και μετά τι;

Το εξετάζω μόνο και μόνο επειδή με ρωτάς δεν πιστεύω ότι ακόμη και με ισχυρό ΟΧΙ είναι εφικτό τόσο για οικονομικούς όσο και νομικούς λόγους …αλλά αν έρθει εγώ ΔΕΝ το φοβάμαι καθόλου.

Αν υποθέσουμε όμως ότι τελικά θα συμβεί τι θα ακολουθήσει;

Οι μελέτες μας λένε ότι θα έχουμε μια μείωση του ΑΕΠ τον πρώτο καιρό (1 έως 2 χρόνια) συνολικά από 10% έως 20 %. Εγώ πιστεύω ότι θα είμαστε γύρω στο 10% και επειδή δεν σου λέει κάτι σαν απόλυτο νούμερο να σου θυμίσω ότι η κρίση που βιώνεις αν λάβουμε υπόψη τον πληθωρισμό έχει φέρει απομείωση του ΑΕΠ 32% οπότε κάνε τις συγκρίσεις. Κατόπιν η οικονομία θα προσαρμοστεί και οι οικονομικοί δείκτες θα βελτιώνονται.

Μπορούμε επίσης να δούμε τι έγινε σε άλλες χώρες που βίωσαν μια χρεωκοπία…

Ας δούμε την ιστορία της Ισλανδίας, ενός λαού που θαυμάζω όπως θα θυμάστε από την αρχή του άρθρου. Εξαιτίας της Lehman οι τράπεζες της Ισλανδίας χρεοκόπησαν και αμέσως εμφανίστηκαν στη χώρα τα γνωστά αρπακτικά για να τη σώσουν…  Επιπλέον ήρθαν οι Άγγλοι και οι Ολλανδοί όπου όλοι μαζί πίεζαν την τότε κυβέρνηση να πληρωθούν όχι μόνο τα δάνεια που είχαν χορηγήσει στις Ισλανδικές τράπεζες αλλά και για τυχόν ζημιές που έπαθαν Άγγλοι και Ολλανδοί πολίτες από την πτώση των τραπεζών.

Η κυβέρνηση υπέκυψε στις απαιτήσεις (κατόπιν υπέκυψε στα τραύματά της) των δανειστών και μάλιστα κανόνισε το γνωστό σε όλους μας μνημόνιο, δηλαδή πληρωμή 3,5 δις με επιτόκιο 5.5 % για 15 χρόνια.

Αφού λοιπόν το εγκρίνει η Βουλή ο Πρωθυπουργός το πηγαίνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τον Όλαφουρ Ράγκναρ Γκρίμσον για υπογραφή, εκείνος αρνείται να το υπογράψει ως Απαράδεκτο και μάλιστα αφού το εξηγεί στον κόσμο προκηρύσσει δημοψήφισμα με ερώτημα αν θα αναλάβει ο λαός να πληρώσει τα χρέη των τραπεζών.

Ο λαός όχι μόνο στηρίζει τον Πρόεδρο ΕΝΩΜΕΝΟΣ, αλλά διαδηλώνει κατά της κυβέρνησης η οποία πέφτει. Και στο δημοψήφισμα ψηφίζει με 93% ΟΧΙ .

Ιστορία έχει ήδη γραφτεί οι “οικονομικοί δολοφόνοι ” έχουν φάει το πρώτο δυνατό χαστούκι από μια χούφτα Βίκινγκς .Τα αρπακτικά όμως δεν πτοούνται εφαρμόζουν τη γνωστή τακτική, Capital controls.

Τρόμος στις τηλεοράσεις, γριούλες που κλαίνε, πρόσωπα γεμάτα απογοήτευση, κλειστές τράπεζες, ουρές στα ΑΤΜ, στα φαρμακεία, τα γνωστά σλόγκαν ” θα γίνετε η Κούβα του Βορρά ” , ” δεν θα σας ξανά δανείσει κανείς” , ” θα υποτιμηθεί το νόμισμα σας”… Η  προπαγάνδα του Φόβου στα καλύτερα της. Ο λαός μένει ενωμένος και οι δανειστές υποχωρούν.

Στέλνουν βελτιωμένη πρόταση στον Πρόεδρο και γίνεται δεύτερο δημοψήφισμα και ο Λαός δίνει το τελειωτικό χτύπημα απορρίπτει και την νέα βελτιωμένη πρόταση με 93 % στο ΟΧΙ , ούτε μια ψήφος χαμένη…

Ο Πρόεδρος κλείνει τις τράπεζες οριστικά, γιατί ήταν ήδη κλειστές με τα capital controls και στέλνει το μήνυμα στους δανειστές ότι αν θέλουν πίσω τα λεφτά που δάνεισαν στις τράπεζες ας κυνηγήσουν τους τραπεζίτες οι οποίοι έχουν αρχίσει να εγκαταλείπουν τη χώρα. Τα πρώτα εντάλματα σύλληψης βγαίνουν και η Interpol αναλαμβάνει δράση.

Η μπαρουφολογία δεν θα σας δανείζει κανείς 4 χρόνια μετά την χρεοκοπία ο μεγάλος οίκος αξιολόγησης “Fitch Ratings ” αναβάθμισε την Ισλανδία στην Βαθμίδα ΒΒΒ- και έτσι με πιστοποίηση θεωρείται αξιόπιστος δανειολήπτης… και οικονομία της χώρας πηγαίνει από το καλό στο καλύτερο.

Μάθε από την Ισλανδία

Μεσούσης της κρίσης οι πολίτες αντί να σφάζονται μεταξύ τους για το ποιος ψήφισε την κυβέρνηση που παραλίγο να τους “πουλήσει ” οργανώνονται όπως μπορούν και αποφασίζουν να εκλέξουν ένα σώμα από απλούς πολίτες ώστε να φτιάξει το Νέο Σύνταγμα της χώρας.

Οι προσκλήσεις για εθελοντές πολίτες γίνονταν κυρίως μέσα από το διαδίκτυο , υπήρχαν 2 απλές προϋποθέσεις ..πρώτον να μην έχουν πολιτική εξάρτηση και δεύτερον να τους έχουν προτείνει τουλάχιστον 30 άτομα εμφανίστηκαν 522 , επέλεξαν 25 και αυτοί μέσω διαδικτύου για να υπάρχει συμμετοχή με προτάσεις από όλους έφτιαξαν το Σύνταγμα και το παρουσίασαν στη Βουλή προς ψήφιση…

Δεν εξηγείται αλλιώς αυτοί οι άνθρωποι ήταν τόσο μπροστά το 2010 που όταν γύριζαν το κεφάλι τους πίσω έβλεπαν το μέλλον. Οι τράπεζες ξανά άνοιξαν κρατικές και χωρίς χρέη , ενώ σε εμάς μένουν ιδιωτικές αλλά με τα χρέη πληρωμένα από τους πολίτες…

Άνοιξαν όμως και χάρη στα Capital Controls που ΕΣΥ τα φοβάσαι , ενώ εκείνοι έλεγχαν τη κίνηση κεφαλαίων με σκοπό τον περιορισμό της πτώσης της Κορώνας, άνοιξαν χωρίς κούρεμα καταθέσεων γιατί φρόντισαν να κουρέψουν τους δανειστές , άνοιξαν και διέγραψαν τα δάνεια των υπερχρεωμένων νοικοκυριών, επίσης το ανώτατο δικαστήριο της χώρας έκρινε παράνομα όλα τα δάνεια σε συνάλλαγμα και τα στεγαστικά και έτσι κανένα νοικοκυριό δεν επλήγη από την μεγάλη υποτίμηση νομίσματος.

Με ρωτάς λοιπόν αν θα γίνει κούρεμα καταθέσεων ; με το στεγαστικό μου τι θα γίνει; Και σου απαντώ: Πόσο Ισλανδός νιώθεις;

Περίπτωση της Αργεντινής

Η Αργεντινή άργησε να πει το ΟΧΙ και δοκίμασε για αρκετό διάστημα τις πικρές συνταγές του Δ.Ν.Τ σαν αποτέλεσμα είδε  την ανεργία να εκτοξεύεται στο 25% η δική μας ανεργία ξέρεις που βρίσκεται; Τις επενδύσεις στη χώρα να μειώνονται θεαματικά ενώ έφτασαν να αποτελούν μόλις το 10% του ήδη πεσμένου ΑΕΠ άρα στην πραγματικότητα η πτώση είναι μεγαλύτερη.

Δυο χρόνια όμως μετά την χρεοκοπία η Αργεντινή είδε τρομερή ανάπτυξη το ΑΕΠ έτρεχε με ρυθμούς Κίνας η ανεργία έπεσε από το 25% στο 7% το σημαντικότερο από όλα είναι ότι το κατά κεφαλήν εισόδημα σχεδόν διπλασιάστηκε μέσα σε 8 χρόνια.

Επίσης είναι πολύ σημαντικό να τονίσω ότι τα 2 πρώτα δύσκολα χρόνια μετά την χρεοκοπία οι μισθοί έπεσαν αλλά πολύ λιγότερο σε σχέση με την Ελλάδα. Φυσικά και έχουν προβλήματα και πρέπει να τα πούμε έχουν υψηλό πληθωρισμό , βάζουν δασμούς στα εισαγόμενα προϊόντα για να προτιμά ο κόσμος τα εγχώρια…

Παρόλα αυτά προτιμώ τη μείωση του δημοσίου χρέους από το 170% στο 50% , την αύξηση του κατά κεφαλήν εισοδήματος 100% μέσα σε 8 χρόνια από τη χρεοκοπία ,την πτώση της ανεργίας από το 25% στο 7% και ΑΕΠ Κίνας .

Τώρα λοιπόν ξέρεις λίγο περισσότερα από χθες.

Να θυμάσαι αυτές είναι απλά οι απόψεις μου , δεν σημαίνει ότι είναι και σωστές , εσύ να ψηφίσεις ότι θες άλλωστε για μένα είτε ΝΑΙ ψηφίσεις είτε ΟΧΙ θα είσαι πάντα ο Αγαπούλας.

Όσο για το εκλογικό κέντρο τι φοβάσαι ποιον θα δεις ; NOBODY expects the Spanish Inquisition ! μα αν τους δεις να θυμάσαι τα όπλα τους είναι Fear . Surprise , Ruthless Efficiency, an almost Fanatical Devotion to the Pope , and …….

Καλή Δύναμη Αγαπούλα

Πηγές : ” Five days that transform the Wall Street ” The Washington Post, New York Times , Financial Times, Bloomberg, Bankingnews.gr, Phoenix Capital “Sovereign Bonds: The Real Story”