Σπ. Λαβδιώτης 28 Σεπ. 2018

    Ο Λουκάς Παπαδήμος μπορεί να είχε όλες τις καλές προθέσεις και τη διάθεση να σώσει τη χώρα του. Ωστόσο, η σκληρή πραγματικότητα καταδεικνύει ότι οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της 26ης Οκτωβρίου, που απεδέχθη να υλοποιήσει, έσωζαν το ευρώ και τις ‘ελληνικές’ τράπεζες πρόσκαιρα, αλλά κατέστρεφαν την Ελλάδα για δεκαετίες.

    Η Δεσφινιώτικη ντομπροσύνη, ατυχώς, δεν κυριάρχησε και η φιλοπατρία των προγόνων του δεν είχε επιρροή στις επαχθείς αποφάσεις του. Έτσι, θα στιγματιστεί ότι εκποίησε την πατρίδα του στο διεθνές τραπεζικό κατεστημένο. Προκαλεί πράγματι απορία, ως κατάπληξη, η αναντιστοιχία λόγων και πράξεων. Ανέλαβε για να σώσει τη χώρα από τη χρεοκοπία και έσωσε τις τράπεζες παροδικά, και τελικά, χρεοκόπησαν και οι δύο.

    Πως πράγματι συνέβη το τραγικό αυτό γεγονός από έναν τεχνοκράτη πρωθυπουργό, που επί δεκαετίες υπηρέτησε στα ανώτερα κλιμάκια του χρηματοπιστωτικού συστήματος, είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτό, όταν ο ίδιος, εκ των έσω, γνώριζε τι ακριβώς συμβαίνει. Αποφάσισε συνειδητά – όπως θα δούμε στη συνέχεια – να μεταβιβαστούν κολοσσιαίες ζημιές ενός χρεοκοπημένου τραπεζικού συστήματος στους φορολογούμενους. Πόσο μάλλον, όταν ένα χρόνο πριν την ανάληψη των καθηκόντων του ως πρωθυπουργός της χώρας, οι Ηνωμένες Πολιτείες με την Νομοθεσία Dodd – Frank, ρητώς απαγόρευσαν τη διάσωση των αμερικανικών πιστωτικών ιδρυμάτων με χρήματα των φορολογουμένων.

    Η μεγάλη απογοήτευση είναι ότι επί πρωθυπουργίας του συντάχθηκε ο κρατικός προϋπολογισμός 2012, όπου δημοσιοποιείται ο ωμός εκβιασμός της τρόικα προς την ελληνική κυβέρνηση: « οι εγγυήσεις του Ελληνικού δημοσίου αποτελούν προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση από τον μηχανισμό στήριξης». Η αποδοχή του όρου σηματοδότησε τον όλεθρο της οικονομίας και τα δεινά που θα υφίστατο η ελληνική κοινωνία στο μέλλον.

    Μπορεί ο ελληνικός λαός υπό την επιρροή του ρεφραίν των πολιτικών και των ΜΜΕ, ότι «τα χρήματα των Μνημονίων δίνονται για να μη πτωχεύσει η χώρα», να μη το γνώριζε. Πώς άλλωστε θα μπορούσε να διανοηθεί ότι η υπαγωγή της Ελλάδος στον μηχανισμό στήριξης υπήρξε το άλλοθι για τη σωτηρία των τραπεζών του πυρήνα του ευρώ. Κατεξοχήν, Γαλλικών, Γερμανικών και τραπεζών του Benelux, οι οποίες ήταν εκτεθειμένες σε ελληνικά ομόλογα και δανεισμό των ‘ελληνικών’ τραπεζών. Όμως, ο πρωθυπουργός άψογα το γνώριζε.

    Μήνες πριν αναλάβει τα ινία της διακυβέρνησης της χώρας, στις 18 Μαΐου 2011, σε νόμο ^[1] που αφορά την αναμόρφωση λειτουργίας του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, στο άρθρο 19, ξαφνικά, χορηγούνται άλλα € 30 δις με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου στις τράπεζες που έχουν έδρα την ελληνική επικράτεια. Στις 6 Ιουνίου του ιδίου έτους θα κάνει την εμφάνιση της, η περίοπτη Τράπεζα της Ελλάδος, για παροχή εγγύησης του δημοσίου ύψους € 15 δις. ^[2] Πάλι με αδιαφανή τρόπο, μεταξύ αποφάσεων για πρόσληψη εποχικού προσωπικού και συγχώνευση σχολικών επιτροπών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης του Δήμου Σερρών! Τι υπέθεσαν; ότι παίζουν ένα παιχνίδι σκιών ανεπίλυτο γιατί δεν ζει ο Σέρλοκ Χολμς για να εξιχνιάσει το μυστήριο που επέφερε τόση δυστυχία;

    Ως αιτιολόγηση τις εξαιρετικά επείγουσες ανάγκες λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης, με πράξη νομοθετικού περιεχομένου ο νέος υπουργός Οικονομικών, Ε. Βενιζέλος ^[3] στις 14 Σεπτεμβρίου θα διπλασιάσει στα € 30 δις την παροχή εγγύησης του δημοσίου στην Τράπεζα της Ελλάδος, για «κάλυψη πιστώσεων» των ‘ελληνικών’ τραπεζών. ^[4] Η νομοθετική πράξη επί κυβερνήσεως Παπαδήμου θα κυρωθεί από τη Βουλή, και στις 9 Δεκεμβρίου με άλλη πράξη νομοθετικού περιεχομένου, το ποσό θα αναδιπλασιαστεί στα € 60 δις. ^[5]

    Ο χορός αυτός των εγγυήσεων που συνιστούν απ’ ευθείας δανεισμό του δημοσίου προς τις εγχώριες τράπεζες, θα εισέλθει στους εθνικούς λογαριασμούς εκσφενδονίζοντας το δημόσιο χρέος από €263 δις το 2008 στα €368 δις τέλη του 2011, ήτοι κατά € 105 δις. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, ενσωματώνονται οι τεράστιες ζημιές των τραπεζών στο δημόσιο χρέος και ξεκίνησαν, ως μια χορωδία, ντόπια και διεθνή ΜΜΕ, να ψέλνουν το τροπάριο του Έλληνα τεμπέλη. Του άσωτου, που πήγαινε στις ταβέρνες και σε γυναίκες και χόρευε, εξανεμίζοντας χρήματα που δάνεισε η Ευρώπη και χρεοκόπησε τη χώρα του. Καλά να πάθει.

    Η επανάληψη της δυσφήμησης με σκοπό την παραπλάνηση της κοινής γνώμης, δεν μετατρέπει το ψέμα σε αλήθεια. Ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών Ε. Βενιζέλος, θα επιβεβαιώσει στην Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής ότι «το συνολικό ποσό των εγγυήσεων του δημοσίου προς τις τράπεζες αυξήθηκε στα 155 δις ευρώ, από τα οποία είναι μέχρι στιγμής ενεργοποιημένα παραπάνω από 106 δις ευρώ ».^[6]

    Αποτελεί αίνιγμα πως ο πρωθυπουργός που ευαγγελίζεται τη δημοσιονομική εξυγίανση ως τη μοναδική λύση εξόδου από τη κρίση, ταυτόχρονα να συνεργεί στον δημοσιονομικό εκτροχιασμό της χώρας. Ήξερε καλύτερα απ’ όλους ότι η χορήγηση απ’ ευθείας δανείων του δημοσίου προς τις τράπεζες, με τον μανδύα των «εγγυήσεων» για να κλείσουν οι μαύρες τρύπες κεφαλαιακής ανεπάρκειας, ήταν ατελέσφορος πολιτική.

    Ιδίως, ο οικονομικός παραλογισμός του απεριόριστου ορίου των «εγγυήσεων», που ο υπουργός του διατράνωνε με καμάρι, ότι επέφερε την αυτοκαταστροφή της χώρας. Κι αυτό, διότι γνώριζε ότι όταν θέριεψε η κρίση με τη χρεοκοπία της Lehman Brothers και μεταλλάχτηκε σε συστημική κρίση, οι εγχώριες τράπεζες ήταν υπερδανεισμένες, με υποχρεώσεις στους ισολογισμούς άνω των € 500 δις και ίδια κεφάλαια € 25 δις περίπου. ^[7]

    Ήταν γνωστό ότι την ίδια περίοδο ο δανεισμός των εγχώριων νοικοκυριών και επιχειρήσεων ανέρχονταν στα € 250 δις. Αυτά όφειλαν οι έλληνες πολίτες. Τι απέγιναν τα υπόλοιπα € 250 δις; χάθηκαν σε στοιχήματα παραγώγων, σε αποτυχημένες επενδύσεις στα Βαλκάνια, σε εξωτικές τιτλοποιήσεις (securitization), σε κακά δάνεια; Ο πρωθυπουργός είχε καλύτερη γνώση. Το μυστήριο, αποφάσισε να καλυφθούν από το ελληνικό κράτος, ενώ γνώριζε ότι θα χρεοκοπήσει o λαός. Η απάντηση θα έρθει από το παρελθόν, και από τη φωνή του J.M.Keynes: «Παράφρονες στην εξουσία, που ακούν φωνές στον αέρα, διυλίζουν την τρέλα τους από κάποιον κακογράφο ακαδημαϊκό μερικών ετών πίσω».^[8]

    Πριν, όμως, η ιδεολογία και όχι η λογική χρεοκοπήσει την πλειοψηφία της ελληνικής κοινωνίας, πρώτα έπρεπε να υποστεί το βασανιστήριο των μέτρων λιτότητας που συνόδευαν τη δανειακή σύμβαση του PSI των € 130 δις, που είχε την προδιάθεση ο πρωθυπουργός να υλοποιήσει. Αδιαφορώντας, εάν η ύφεση βάθαινε, οι εταιρίες πτώχευαν και οι πολίτες ζούσαν μέσα στην ανεργία και τη μιζέρια. Ο σκοπός ήταν, από τότε, παραμονή πάση θυσία στο ευρώ.

    Την ίδια ιδεολογική αρχή υπερασπίζονταν και ο Ε. Βενιζέλος, συμφωνώντας με την επιβολή των πρωτόγνωρων σε αυστηρότητα μέτρων λιτότητας. Απολαύστε το σκεπτικό του υπουργού προς τι τα μέτρα κρίνονται απαραίτητα: «γιατί πρέπει η ευρωζώνη να έχει δύναμη πυρός, να έχει ταχύτητα, αποφασιστικότητα και να λαμβάνει εγκαίρως και οριστικά όλα τα μέτρα που απαιτούνται για την προστασία του κοινού νομίσματος».^[9] Είναι να μην απορεί κανείς γιατί θεώρησε ότι το PSI μείωσε το δημόσιο χρέος περισσότερο από € 100 δις, ενώ κάτι άλλο, πολύ επιβλαβές για τη χώρα συνέβη.

Σπύρος Λαβδιώτης, 28 Σεπτεμβρίου 2018

—————————————————

ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ

1   Εφημερίς της Κυβερνήσεως, Τεύχος Α’, Αρ. Φύλλου 113, Νόμος υπ’ αριθ. 3965, 18 Μαΐου 2011.

2   Εφημερίς της Κυβερνήσεως, Τεύχος Β’ Αρ. Φύλλου 1143, Απόφαση, Αρ. 2/43219/0025, 6/6/2011.

3   Στις 17 Ιουνίου του 2011, εν μέσω αναταραχών στους δρόμους της Αθήνας και απεργιών σε όλη την επικράτεια για τα νέα αυστηρά μέτρα λιτότητας γίνεται ανασχηματισμός της κυβέρνησης Παπανδρέου, και αναλαμβάνει τα ινία του Υπουργείου Οικονομικών ο Ευάγγελος Βενιζέλος από τον Γ. Παπακωνσταντίνου.

4   Εφημερίς της Κυβερνήσεως, Τεύχος Α’, Αρ. Φύλλου 203, Πράξη Νομ. Περιεχομένου, 14/09/2011.

5   Εφημερίς της Κυβερνήσεως, Τεύχος Α’, Αρ. Φύλλου 256, Νόμος υπ’ αριθ. 4031, 9 Δεκεμβρίου 2011.

6   Υπουργείο Οικονομικών, Απόσπασμα ομιλίας του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και Υπουργού Οικονομικών κ. Ε. Βενιζέλου στην Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, 21-11-2011. Οι εγγυήσεις, ήτοι, ανεξόφλητος δανεισμός του δημοσίου στις τράπεζες, τέλη 2010 ήταν € 65 δις. Όπως εκτέθηκε ανωτέρω, κατά τη διάρκεια του 2011 χορηγήθηκαν επιπλέον € 90 δις. Συνεπώς, το συνολικό ποσό ανέρχεται στα € 155 δις.

7   Α) Το Ελληνικό Τραπεζικό Σύστημα το 2009, Ελληνική Ένωση Τραπεζών, Ιούνιος 2010, Β) Τράπεζα της Ελλάδος, Στατιστικό Δελτίο Οικονομικής Συγκυρίας, Χρηματοδότηση των Εγχώριων Επιχειρήσεων και Νοικοκυριών & Ενοποιημένη Λογιστική Κατάσταση των Λοιπών Νομισματικών Χρηματοπιστωτικών Ιδρυμάτων.

8   J.M.Keynes, The General Theory of Employment, Interest, and Money (1936), Harcourt Brace, p. 383.

9   Από ομιλία του υπουργού Οικονομικών στην Διαρκή Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, 21/11/11.