Σπ. Λαβδιώτης, 23 Μαρ. 2019

Ας αναλογιστούμε ως απλοί πολίτες, πριν την υπαγωγή της Ελλάδος στα επαχθή Μνημόνια των οποίων αφετηρία αποτελεί η 10η Μαΐου 2010, τι συμφορά έχει προκληθεί στην ελληνική κοινωνία με τα δρακόντεια μέτρα λιτότητας και τις υπέρμετρες αυξήσεις φόρων. Η δημιουργία της περίοπτης τρόικα (ΕΕ, ΕΚΤ, ΔΝΤ) για τη διαχείριση των κεφαλαίων διάσωσης (bail-out funds) και την υλοποίηση των αποκληθέντων προγραμμάτων προσαρμογής για να «διασώσουν» τη χώρα και να τη θέσουν σε «τροχιά ανάπτυξης», υπήρξε – όπως πλέον έχει αποδειχθεί – μια κολοσσιαία εξαπάτηση η οποία διαπράχτηκε κατά του Ελληνικού λαού.

Η μεγαλύτερη Ελληνική Κρίση μετά τα τέλη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου δεν είναι Κρίση Δημοσίου Χρέους, όπως θεωρεί διάχυτα η ελληνική και γερμανική κοινή γνώμη παρά το πέρασμα οκτώ ετών σκληρής και επώδυνης δοκιμασίας.

Οφείλεται η κρίση σε κακοδιαχείριση;

Η κρίση οφείλεται μερικώς στην κρατική κακοδιαχείριση και ασυδοσία. Το γιγάντιο μέρος του δημοσίου χρέους το οποίο εκτείνεται πέραν της επίγειας ζωής, για τους περισσοτέρους, οφείλεται στις τεράστιες ζημιές των τραπεζών του Ευρωσυστήματος – μαζί και των ‘ελληνικών’ – που μεταβιβάστηκαν στους εθνικούς λογαριασμούς και βαπτίστηκαν ελληνικό δημόσιο χρέος. Η ‘ρετσινιά’ όμως έμεινε και συνεχίζουν να την ενστερνίζονται τα ντόπια και διεθνή ΜΜΕ, με πρωτόγονη ηθική οι ευρωπαϊκές αρχές, και δυστυχώς, η πλειονότητα των ακαδημαϊκών ακόμη και σήμερα.

Το συνολικό κονδύλι του επιλήψιμου «η Ελλάδα ζούσε πέραν των δυνατοτήτων της» ανέρχεται στο ποσό των 70 δις ευρώ περίπου. ¹ Τα δημόσιο είχε άνοιγμα 70 δις ευρώ, το οποίο περιλαμβάνει τη διαφθορά και την ανικανότητα των Ελλήνων πολιτικών, με ένα ΑΕΠ 243 δις ευρώ. Αυτό ήταν το χρηματοδοτικό κενό, ίσον με το 29% του ΑΕΠ, πριν την μεταφορά των ζημιών των τραπεζών στο δίχτυ του δημοσίου. Δεν είναι ευκαταφρόνητο, ούτε επαινετικό, αλλά είναι φανερό πως το δημόσιο χρέος ήταν διαχειρίσιμο. Ιδίως, δεν απαιτούνται οι ιστορικώς μεγαλύτερες δανειακές συμβάσεις για ένα κράτος ύψους 326 δις ευρώ, για να εξυπηρετηθεί!

Το κόλπο του ‘μηχανισμού στήριξης’

Η μεταβίβαση στους προϋπολογισμούς του ελληνικού κράτους δανείων του αποκληθέντος «μηχανισμού στήριξης», συνιστά μια επαίσχυντη μηχανορραφία που σκαρφίστηκε η περιβόητη τρόικα. Ο μηχανισμός στην πραγματικότητα λειτούργησε όπως οι περιστρεφόμενες πόρτες για τη μεταφορά αλλότριων, μαμούθ δανείων, για να τα επωμισθούν μόνο οι Έλληνες φορολογούμενοι. Γι αυτό, αποτελεί μια από τις πιο μελανές σελίδες του θεσμού του ευρώ και της χρηματοπιστωτικής ιστορίας της Ελλάδος.

Ο ρόλος Βενιζέλου και η 4η Σταυροφορία

Η εύλογη απορία είναι, και τί έκαναν οι Έλληνες πολιτικοί; Δεν έβλεπαν τον όλεθρο μπροστά τους ότι θα καταστραφεί για δεκαετίες η κοινωνία που εκπροσωπούν; Ή μήπως πίστεψαν στην «αλληλεγγύη» που διατυμπάνιζε η τρόικα, ένα αποκύημα της φαντασίας, και σαγηνεύθηκαν από την αίγλη του ευρώ για να έχει «δύναμη πυρός η ευρωζώνη»; Ίσως, η σαγήνη του φετίχ του ευρώ, η ατολμία και ο φόβος της πιθανής εξόδου – θα ήταν ευχής έργον – τους παρέλυσε και δεν είδαν ότι οι ‘βάρβαροι’ ήταν προ των πυλών. Η πολιτική ηγεσία του τόπου ενήργησε χείριστα, αποδέχθηκε το οικονομικό έγκλημα, την πλεκτάνη της τρόικα την οποία αποδοκίμασαν έγκριτοι διεθνείς αναλυτές,² αγνοώντας ότι υπήρχε ολέθριο ιστορικό με τους Φράγκους και τους Ενετούς. Κι αυτό έχει την επωνυμία η Δ’ Σταυροφορία, της οποίας ο αρχικός σκοπός ήταν η κατάληψη των Αγίων Τόπων και ολοκληρώθηκε με την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης, σε πλήρη αντίθεση με την διακηρυγμένη πρόθεση της Σταυροφορίας.
Η ιστορία η οποία συγκλόνισε την οικουμένη διαδραματίστηκε πριν οκτώ αιώνες με τους Σταυροφόρους προ των πυλών της Κωνσταντινούπολης, της μητρόπολης της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.

Το ιστορικό

Η Άλωση της «βασίλισσας των πόλεων» του χριστιανικού κόσμου από τους Σταυροφόρους τον Απρίλιο του 1204, υπήρξε ένα από τα πιο καταπληκτικά επεισόδια της βυζαντινής ιστορίας και συνοδεύτηκε από όργιο ανελέητων σφαγών, λεηλασιών, πυρκαγιών και βιαιοπραγιών που έλαβαν χώρα στους δρόμους, στις συνοικίες και μέσα στις εκκλησίες.

Η Βενετία θεωρείται η πρώτη καπιταλιστική κοινωνία με τον ναυτικό της στόλο κυρίαρχο στη μεσόγειο θάλασσα από τον 9ο αιώνα μ. Χ, αποκτώντας διακεκριμένη θέση στις οικονομικές υποθέσεις της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Είχε το μεγαλύτερο ναυπηγείο της Ευρώπης το οποίο κατασκεύαζε μεγάλα σε μέγεθος και χωρητικότητα πλοία.³ Το Βυζάντιο εξαρτιόνταν σε μεγάλο βαθμό από τον στόλο της και το σημαντικότερο μέρος του εμπορίου του διεξάγονταν με ενετικά πλοία.

Η Βενετία είχε βοηθήσει το Βυζάντιο στην απόκρουση των Νορμανδών και με χρυσόβουλο του έτους 1082 της παραχωρηθήκαν προνόμια φορολογικά, ναυτιλιακά, χρήση των αποβάθρων στον κεράτιο κόλπο και ελεύθερο εμπόριο χωρίς δασμούς. Η Βενετική παροικία της Κωνσταντινούπολης αριθμούσε 20.οοο άτομα (η ίδια η Βενετία είχε πληθυσμό 64.000), στο σύνολο ενός 1.000.000 περίπου κατοίκων της Πόλης τον 12ο αιώνα.⁴
Ο αυτοκράτορας Μανουήλ Κομνηνός (1118-1180) προσπάθησε να περιορίσει την ισχύ της Βενετίας καθώς εξελίχτηκε σε ηγεμονική εμπορική δύναμη της Μεσογείου και οι έμποροι οι οποίοι διέμεναν στην Βενετική συνοικία της Κωνσταντινούπολης πλούτισαν και δάνειζαν τους Βασιλείς, που σύμφωνα με τον Χωνιάτη, ήταν μαλθακοί και ζούσαν μέσα στη χλιδή.⁵ Τα χρέη των αυτοκρατόρων τα οποία όφειλαν στη Δύση, κυρίως στους πλούσιους εμπόρους της Βενετίας, επαυξάνονταν συν τω χρόνω και το σημαντικότερο, παρέμεναν απλήρωτα. Ούτως, ο Κομνηνός διέταξε μαζικές συλλήψεις Βενετών και τη δήμευση των περιουσιών τους (1171). Σε ένα παροξυσμό – μετά τον θάνατο του Μανουήλ – των Βυζαντινών αρχών κατά των Δυτικών, όλοι οι Λατίνοι κάτοικοι της Κωνσταντινούπολης σφαγιάστηκαν (1182) και μαζί, αφανίστηκαν οι δανειακές απαιτήσεις και χρηματικές διευκολύνσεις στους αυτοκράτορες του Βυζαντίου.⁶

Αυτή ήταν η κατάσταση το 1201, με την Βενετία την πλουσιότερη πόλη της Δύσης και τον Πάπα Ιννοκέντιο Γ’, που πήρε την πρωτοβουλία της έναρξης της Δ’ Σταυροφορίας το 1199 με σκοπό την απελευθέρωση των Αγίων Τόπων από τους Οθωμανούς, να διερωτάται γιατί καθυστερούσε η εκκίνηση. Που να φανταστεί ότι είχε χάσει τον έλεγχο της εκστρατείας. Η Βενετία με επικεφαλής τον υπερήλικα-μερικώς τυφλό- Δόγη Ερρίκο Δάνδολο (Enrico Dandolo, 1107-1205) σε μια πρωτοφανή μηχανορραφία στο μυστικό δωμάτιο του παλατιού του Δόγη με λόρδους της Δύσης, εξετράπη ο σκοπός της Δ’ Σταυροφορίας και κατέληξε σε επίθεση κατά της Κωνσταντινούπολης.⁷ Το σχέδιο της εκτροπής προτάθηκε από τους Φράγκους ευγενείς και εγκρίθηκε με θέρμη από τον Δόγη, ο οποίος είχε μερικώς τυφλωθεί από τους Βυζαντινούς.

Η συμφωνία που επετεύχθη μεταξύ των Φράγκων ευγενών και του Δόγη Δάνδολο για τη μεταφορά των Σταυροφόρων με ενετικά πλοία είχε δύο βασικούς όρους : α) η Βενετία θα γίνει ίσος εταίρος στην επιχείρηση, και β) το κόστος το οποίο εκτιμήθηκε σε 94.000 μάρκα θα χρηματοδοτηθεί με δάνειο από την Βενετία· δεν απαιτείτο να πληρωθεί προκαταβολικά, αλλά σε δόσεις υπό τον όρο θα συμμετάσχει εξ ίσου στα λάφυρα των κατακτήσεων. Έτσι ξεκίνησαν οι Σταυροφόροι με αρχηγό τον Βονιφάτιο τον Μονφερατικό και βρέθηκαν αντί να πολιορκούν τους άπιστους Οθωμανούς, στην Ζάρα της Δαλματίας να πολιορκούν τους χριστιανούς πριν την Άλωση και αρπαγή των θησαυρών της Βασιλεύουσας.

1 Εκθέσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου επί του Απολογισμού και Ισολογισμού του Κράτους, για τα έτη 2008 – 2009. Το ποσό των € 70 δις διαφέρει από τα € 40 δις, που συχνά αναφέρονται. Η διαφορά οφείλεται στην έκδοση βραχυπρόθεσμων τίτλων δανεισμού (eurocommercial papers, ECPs) ύψους € 28 δις, που κάλυψαν τα € 28 δις των τραπεζών με τον ν. 3723/2008. Τα ECPs € 28 δις μεταφέρθηκαν στον κωδικό «φυσικών καταστροφών».

2 Ενδεικτικά, α) Barron’s, Greece’s “Bailout” Was a Disaster for Greece, August, 24, 2018; β) James K. Galbraith, “ The Greece Bailout’s Legacy of Immiseration, The cynicism and brutality of what happened there is for the whole world to see, The Atlantic, Aug. 20/18 ; γ) Eric Toussaint, “ The Troika’s Policy in Greece: Rob the Greek people and give the money to private banks, the ECB, the IMF and the dominant States of the Eurozone”, Aug. 28, 2018

3 Stephen Zarlenga, The Lost Science of Money, Chapter

4, American Monetary Institute, 2002. 4 Κ.Ι. Γιαννακόπουλος, Οι επιρροές της βυζαντινής παιδείας στο μεσαιωνικό δυτικό πολιτισμό.

5 Νικήτας Χωνιάτης ή Ακομινάτος (1155-1256), Η κατάληψη της Κωνστ/πολης, Χρονική Διήγηση.

6 The Fourth Crusade – ORB: The Online Reference Book for Medieval Studies.

7 Στο εξαιρετικό βιβλίο του Zarlenga, υπάρχει photo της αίθουσας που έγινε η δολοπλοκία, σελ.129

Πηγή: new-economy.gr, spiros26.files.wordpress