Λεων. Βατικιώτη, 9–8–2018

Tο κείμενο που ακολουθεί είναι η εισαγωγή στο βιβλίο Έξοδος αδιέξοδος (εκδ. Τόπος, Αύγουστος 2018). Η έκδοση φιλοξενεί κείμενα επιστημόνων και δημοσιογράφων που επιχειρούν να περιγράψουν την επόμενη μέρα του τέλους των Μνημονίων στην οικονομία, τις εργασιακές σχέσεις, το πολιτικό σύστημα, την οικολογία, τον πολιτισμό, αξιοποιώντας τη διεθνή εμπειρία. Συμμετέχουν οι ακόλουθοι συγγραφείς, με αλφαβητική σειρά: Λεωνίδας Βατικιώτης, Διονύσης Ν. Γράβαρης, Διονύσης Ελευθεράτος, Μάκης Ζέρβας, Δημήτρης Καλτσώνης, Κυριάκος Κατζουράκης, Γιάννης Κουζής, Θεόδωρος Μαριόλης, Σπύρος Μαρκέτος και Άρης Χατζητεφάνου.

——–

Το πολυνοµοσχέδιο που κατέθεσε η κυβέρνηση στη Βουλή στις 8 Ιουνίου, µε στόχο να κλείσει η τέταρτη και τελευταία αξιολόγηση της τρίτης δανειακής σύµβασης, δεν ήταν το τελευταίο της µνηµονιακής περιόδου, αλλά το πρώτο της… µετα-µνηµονιακής περιόδου, κι ας έχει επισήµως οριστεί η έναρξή της την 21η Αυγούστου 2018. Οι δραµατικές επιπτώσεις των περικοπών στις συντάξεις και το αφορολόγητο ύψους 18,5 δις ευρώ για την περίοδο 2019-2022 που περιλαµβάνονταν στο πολυνοµοσχέδιο δεν περιορίζονται µόνο στο επίπεδο ζωής των πιο φτωχών µισθωτών και συνταξιούχων, καθώς αυτοί είναι που θα πληγούν από τη µείωση του αφορολόγητου και των συντάξεων. Επεκτείνονται στο σύνολο της οικονοµίας, καθώς τούτες οι περικοπές µαζί µε τόσες και τόσες άλλες που έχουν ψηφισθεί κι εφαρµοσθεί από τον Μάιο του 2010 έως το τέλος του 2018 στο πλαίσιο της δηµοσιονοµικής προσαρµογής (που µε βάση µια εκτίµηση ανήλθε σε 67 δις ευρώ ή 36,5% του ΑΕΠ ), αποκλείουν εξ’ ορισµού το ενδεχόµενο η εσωτερική (δηµόσια και ιδιωτική) ζήτηση να τροφοδοτήσει τον νέο κύκλο ανάπτυξης της ελληνικής οικονοµίας.

(more…)

του Λεων. Βατικιώτη, 24–6-2018

Ισοδύναμοι μια μακροχρόνιας σκληρής λιτότητας, και πολύ κατώτεροι ακόμη και σε σχέση με όσα είχαν οι ίδιοι οι πιστωτές υποσχεθεί, είναι οι όροι που περιλαμβάνει η απόφαση του Συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης της 22ας Ιουνίου, με την οποία λήγει τυπικά η μνημονιακή περίοδος. Στην πραγματικότητα όμως η φτώχεια των Μνημονίων δεν τερματίζεται, ούτε καν χαλαρώνει. Θωρακίζεται, σκληραίνει και διαιωνίζεται, για τουλάχιστον 42 χρόνια ακόμη, όπως με ακρίβεια προβλέπει το κείμενο των συμπερασμάτων που υπέγραψε η κυβέρνηση Τσίπρα συναινώντας στην περαιτέρω φτωχοποίηση του ελληνικού λαού.

Ας δούμε όμως όσα επακριβώς υπέγραψε ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, όσα δηλαδή περιλαμβάνει η απόφαση του Eurogorup, που πράγματι είναι ιστορική όπως υποστήριξε ο Αλ. Τσίπρας επειδή αλυσοδένει τον ελληνικό λαό στα δεσμά ενός βάρβαρου νεοφιλελεύθερου προγράμματος. Σε ό,τι αφορά την οικονομική πολιτική που θα πρέπει να εφαρμοσθεί προβλέπονται:

(more…)

του Λεωνίδα Βατικιώτη , 5/4/2018

Διόρθωση με ημερομηνία λήξης ή αρχή μιας νέας κρίσης με άγνωστο τέλος; Αυτό είναι το ερώτημα που προκύπτει από την πτώση των τιμών των μετοχών τις τελευταίες εβδομάδες σε όλα σχεδόν τα μεγάλα χρηματιστήρια του κόσμου.

Οι ρυθμοί της πτώσης είναι καταιγιστικοί: Ο αμερικανικός δείκτης Dow Jones από 26.617 μονάδες στις 26 Ιανουαρίου κατρακύλησε στις 23.857 στις 27 Μαρτίου (πτώση 11%), ο αμερικανικός δείκτης υψηλής τεχνολογίας Nasdaq από τις 7.467 στις 29 Ιανουαρίου έπεσε στις 27 Μαρτίου στις 7.009 (-6%), ο γερμανικός Daxx από 13.464 στις 22 Ιανουαρίου μειώθηκε στις 11.971 στις 27 Μαρτίου (-11%), ο γαλλικός CAC από 5.535 στις 23 Ιανουαρίου έφτασε στις 5.132 στις 27 Μαρτίου (-8%) και ο ιαπωνικός Nikkei από 23.816 στις 22 Ιανουαρίου «προσγειώθηκε» …απότομα στις 21.317 μονάδες στις 26 Μαρτίου (-11%).

Κάθε πτώση των τιμών των μετοχών στη διάρκεια αυτού του διμήνου υποκινήθηκε από κάποια αφορμή. Τη μια ήταν οι ανακοινώσεις του Τραμπ για την επιβολή δασμών στις εισαγωγές προϊόντων αλουμινίου και χάλυβα, παλιότερα οι απειλές επίθεσης στη Βόρεια Κορέα, με αφορμή τις πυρηνικές και πυραυλικές της δοκιμές, και η κορυφαία όλων και πιο πρόσφατη αφορμή ήταν η ανακοίνωση της αμερικανικής στατιστικής υπηρεσίας για άνοδο των μισθών στις ΗΠΑ τον Ιανουάριο κατά 2,9%!!!

(more…)

Καλημέρα!

Οι διαλέξεις του σεμιναρίου “Κράτος και δίκαιο στον 21ο αιώνα” συνεχίζονται με την επόμενη θεματική ενότητα:

Αίθουσα, Γ5, 7μμ, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Πέμπτη, 15 Μαρτίου 2018

Δημοκρατία και έξοδος από την κρίση
Δημήτρης Καλτσώνης, αν. καθηγητής θεωρίας κράτους και δικαίου, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Πέμπτη, 22 Μαρτίου 2018

Κρατικές Οικονομικές Πολιτικές Ανάπτυξης και Δομικής Μεταβολής για την μετά-2010 Ελληνική Οικονομία

Θεόδωρος Μαριόλης, καθηγητής πολιτικής οικονομίας, Τμήμας Δημόσιας Διοίκησης, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Πέμπτη, 29 Μαρτίου 2018

Κρίση και κράτος στον 21ο αιώνα

Λεωνίδας Βατικιώτης, δρ. Οικονομικών επιστημών, ΣΕΠ στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο

του Λεωνίδα Βατικιώτη – 21/12/2017

Πολλές και καθόλου αμελητέες είναι οι επιπτώσεις από τη στροφή 180 μοιρών των Γερμανών Σοσιαλδημοκρατών σε ό,τι αφορά τη στάση τους απέναντι σε μια κυβέρνηση συνεργασίας με τους Χριστιανοδημοκράτες.

Η σχεδόν βέβαιη επανάληψη του μεγάλου συνασπισμού, μετά το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων της Δεξιάς με τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους, αφήνει για το απώτερο μέλλον τις σαρωτικές αλλαγές που απαιτούσαν οι επίδοξοι σύμμαχοι της Μέρκελ στο ζήτημα της οικονομικής πολιτικής, των σχέσεων με τις Βρυξέλλες και μεταξύ πολλών άλλων στο ζήτημα του αγωγού μεταφοράς από τη Ρωσία φυσικού αερίου, ονόματι Nord Stream (Βόρειο Ρεύμα) 2. Ένα θέμα που είχε διχάσει όσο ελάχιστα άλλα την Ευρωπαϊκή Ένωση, με τις ΗΠΑ να αναμιγνύονται σε προκλητικό βαθμό, αφήνοντας κατά μέρους τα προσχήματα.

Η Γερμανία επενδύοντας στη μακροπρόθεσμη ενεργειακή ασφάλεια όχι μόνο της ίδιας, αλλά και άλλων ακόμη χωρών της κεντρικής Ευρώπης συμφώνησε με τη Ρωσία στην κατασκευή ενός αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου αξίας 9,5 δισ. ευρώ, μέσω της Βαλτικής θάλασσας. Το στρατηγικής σημασίας αυτό έργο (που θα λειτουργήσει συμπληρωματικά με τον αγωγό Nord Stream 1 μήκους 1.200 χιλιομέτρων που ξεκινάει από το Βάιμποργκ της Ρωσίας και καταλήγει στο Λούμπμιν της Γερμανίας, επίσης μέσω της Βαλτικής) συνάντησε πολύ γρήγορα τα διασταυρωμένα βέλη των πιο διαφορετικών πλευρών, κυρίως από τρεις κατευθύνσεις.

Αρχικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που επικαλέστηκε τις αρχές της Ενεργειακής Ένωσης, η οποία τείνει να εξελιχθεί σε δούρειο ίππο των αμερικανικών συμφερόντων. Τυπικά, η Ενεργειακή Ένωση στοχεύει σε πέντε αλληλοτροφοδοτούμενους στόχους: Πρώτο, στην ενεργειακή ασφάλεια, αλληλεγγύη και εμπιστοσύνη, δεύτερο, στην εσωτερική ενεργειακή αγορά, τρίτο, στην ενεργειακή αποδοτικότητα ως συμβολή στη συγκράτηση της ενεργειακής ζήτησης, τέταρτο, στην απεξάρτηση από τον άνθρακα και, πέμπτο, στην έρευνα, καινοτομία και ανταγωνιστικότητα[1]. Η αρχή ωστόσο που όχι και τόσο άρρητα διαπερνάει την Ενεργειακή Ένωση είναι η δημιουργία ενός αδιαπέραστου ενεργειακού τείχους μεταξύ της Ρωσίας και της ΕΕ. Επικαλούμενες οι Βρυξέλλες την προ δεκαετίας σχεδόν αντιπαράθεση της Ρωσίας με την Ουκρανία που ως μήλο της έριδας είχε τους διερχόμενους από τα ουκρανικά εδάφη ρωσικούς αγωγούς μεταφοράς αερίου οι οποίοι καταλήγουν στη Κεντρική και Δυτική Ευρώπη, κηρύσσουν την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ, κάνοντας ό,τι μα ό,τι είναι δυνατό για να διακοπούν οι ροές ενεργειακών προϊόντων από τη Ρωσία στη Δύση. Κι όταν λέμε ό,τι είναι δυνατόν εννοούμε κατ’ αρχήν την εξάρτηση της ΕΕ από τη δικτατορία του Αζερμπαϊτζάν απ’ όπου θα προέρχεται το φυσικό αέριο που θα τροφοδοτεί τον ΤΑΠ ( που είναι αμερικανικό προτεκτοράτο) και τις ίδιες τις ΗΠΑ!

(more…)

Του Λεωνίδα Βατικιώτη – 10/12/2017

Μια καινούργια αρχή στα εσωτερικά πράγματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι μόνο της ευρωζώνης σηματοδοτεί ο «Οδικός Χάρτης» που έδωσε στη δημοσιότητα ο Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ, την Τετάρτη 6 Δεκεμβρίου. Δύο είναι οι σημαντικότερες προτάσεις που συμπεριλαμβάνει, ως εξειδίκευση των όσων έχουν ήδη προταθεί (π.χ. με την έκθεση των 5 προέδρων το 2015) και αποφασισθεί (π.χ. για την εμβάθυνση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης τον Μάιο του 2017), με χρονικό ορίζοντα μόλις το 2018. Συγκεκριμένα, ο μετασχηματισμός του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο και ο διορισμός ευρωπαίου υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών, ο οποίος θα συνδυάζει τα καθήκοντα του επιτρόπου Οικονομίας και του προέδρου του Συμβουλίου υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης (Γιούρογκρουπ).

(more…)

του Λεωνίδα Βατικιώτη, Τετάρτη 8/11/2017

Σημείο τομής και προάγγελο κακών οιωνών αποτέλεσαν για την μεγαλύτερη επιχείρηση της χώρας τα αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου του 2017.

Με βάση την ανακοίνωση της ΔΕΗ, τα κέρδη μετά από φόρους ανήλθαν σε 14 εκ. ευρώ. Αν όμως αφαιρεθεί το τίμημα που εισέπραξε από την πώληση του ΑΔΜΗΕ και σε επίπεδο ομίλου ανέρχεται σε 172 εκ. (μη επαναλαμβανόμενο γαρ) τότε το αποτέλεσμα ήταν ζημιογόνο κατά 158 εκ. ευρώ!

Το χειρότερο ωστόσο για τη ΔΕΗ δεν είναι το αποτέλεσμα του πρώτου εξαμήνου, άλλα όσα ακολουθούν. Οι υποχρεώσεις ειδικότερα που έχουν αναληφθεί είτε μέσω των μνημονίων, είτε απ’ ευθείας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, στο πλαίσιο της περίφημης απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας καθιστούν βέβαιο ότι οι ζημιές θα συνεχίσουν να αυξάνονται και η ΔΕΗ να περιέρχεται σε όλο και πιο δυσχερή θέση.

Εξέλιξη που μπορεί να είναι σε όφελος των ιδιωτών που εποφθαλμιούν τα περιουσιακά της στοιχεία και το πελατολόγιό της, αλλά θα αποδειχθεί πολλαπλά αρνητική για την ενεργειακή κυριαρχία της χώρας και το αναφαίρετο δικαίωμα των πολιτών σε φθηνή και καθαρή ενέργεια.

Αρκεί μια ματιά στους παράγοντες που διαμόρφωσαν το αρνητικό οικονομικό αποτέλεσμα του πρώτου εξαμήνου για να φανεί πώς είναι αποκλειστική ευθύνη των ιδιωτών και της συντελούμενης με αργά έστω βήματα κι έξωθεν επιβεβλημένης ιδιωτικοποίησης κι όχι του κράτους.

(more…)

Από Λεωνίδας Βατικιώτης – 02/07/2017

Παρηγοριά στον άρρωστο μέχρι να βγει η ψυχή του, να ‘ρθει δηλαδή ο επόμενος, ήταν η επιβράβευση προς την ελληνική κυβέρνηση του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας όπως αποκαλείται η ασφαλιστική εταιρεία των ευρωπαϊκών τραπεζών.

Κατά την ομιλία του στο συνέδριο του Εκόνομιστ στην Αθήνα, ο Κλάους Ρέγκλινγκ, επανάφερε τη συζήτηση περί success story, λέγοντας ότι μπορεί και η Ελλάδα να γίνει ένας ακόμη κρίκος στην αλυσίδα των επιτυχιών, μετά την Πορτογαλία, την Ιρλανδία και την Κύπρο εάν κι εφ’ όσον εφαρμόσει όλες τις μεταρρυθμίσεις. Αν δηλαδή μειώσει κι άλλος τις συντάξεις και πουλήσει ό,τι έχει ακόμη απομείνει στο δημόσιο.

Η αλήθεια ωστόσο είναι πώς success story υπάρχουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο. Είναι η Ισλανδία! Κι όποιος βιαστεί να πει ότι το Ρέικιαβικ δεν ανήκει στην Ευρώπη, ας ανατρέξει στην εποχή που η Ισλανδία συζητούσε την ένταξη της στην ΕΕ…

Η Ισλανδία λοιπόν αποτελεί κορυφαία περίπτωση επιτυχίας, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο ΟΟΣΑ την εβδομάδα που πέρασε (εδώ η σχετική έκθεση) για πολλούς και σοβαρούς λόγους.

(more…)