Σπύρος Στάλιας (*), 6 Σεπ. 2018

Μετά εννέα χρόνια μνημονίων έχουμε ύφεση και ανεργία. Οι πολίτες χρεωστάνε στο Κράτος και στις Τράπεζες. Το Κράτος και οι Τράπεζες χρεωστάνε στους δανειστές τους. Κράτος και Τράπεζες λεηλατούν τους πολίτες. Τους παίρνουν σπίτια και τους μπλοκάρουν τους λογαριασμούς. To κρατικό και το ιδιωτικό χρέος είναι δυσβάστακτο και μη εξυπηρετήσημο. Η κοινωνία φαίνεται να είναι στα όρια της, παρά την προπαγάνδα περί του αντιθέτου.

Μνημόνια επιβάλλονται από το 2010 που υποτίθεται ότι θα άλλαζαν την κατάσταση, ενώ αυτή γίνεται πιο ζοφερή. Βγήκαμε από τα Μνημόνια, μας διαβεβαίωσαν, ενώ επί της ουσίας εφαρμόζουμε ένα νέο Μνημόνιο, που λέγεται Μεταμνημονιακές Υποχρεώσεις, που περιγράφει, με την ιδία αναλγησία ακριβώς, τι πρέπει να κάνουμε, όπως τα προηγούμενα Μνημόνια.

Επί της ουσίας τι λένε όλα τα Μνημόνια?

(more…)

Σπ. Στάλιας, 30/5/2018

Σύγχρονη Θεωρία του Χρήματος

Μια απλή εισαγωγή για όλους

Η εισαγωγή στη Σύγχρονη Θεωρία του Χρήματος απευθύνεται σε αυτούς που δεν έχουν καμία παιδεία σε θέματα οικονομίας, και έτσι το κάθε θέμα είναι γραμμένο με πολύ απλό και ξεκάθαρο τρόπο, έτσι ώστε κάθε οικονομική έννοια να γίνεται άμεσα κατανοητή, και εύκολα να απορροφάται. Ταυτοχρόνως, επειδή οι έννοιες συνδέονται, προσπάθησα να καταδείξω με ευκρινή τρόπο, πως η σύνδεση των οικονομικών εννοιών μας οδηγεί σε ολοκληρωμένα και ασφαλή συμπεράσματα που δεν αντιφάσκουν προς την κοινή λογική.

Θα ήθελα να σας δώσω δυο παραδείγματα του τι εννοώ. Για τους νεοφιλελεύθερους του ευρώ, οικονομία είναι η μελέτη της διανομής των σπανίων πόρων ενώ οι επιθυμίες μας είναι απεριόριστες. Με βάση αυτό τον ορισμό πολλές επιθυμίες θα παραμένουν ανεκπλήρωτες. Αυτό σημαίνει ότι αν θέλουμε πιο πολύ ψωμί θα πρέπει να έχουμε λιγότερη παιδεία ή αν θέλουμε να ζήσει ο Λευτέρης καλύτερα θα πρέπει να ρίξουμε το επίπεδο ζωής της Γιώτας. Με βάση αυτό τον ορισμό καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι από την οικονομία παίρνεις ανάλογα με αυτό που συνεισφέρεις και αυτό που παίρνεις είναι δίκαιο. Για ότι σου συμβαίνει εσύ φταις. Τέλεια ζούγκλα. Άλλα αν ορίσουμε την οικονομία ως την επιστήμη που μελετά την κοινωνική παραγωγή των πόρων και την διανομή, από την ζούγκλα της ατομικότητας καταλήγουμε στον πολιτισμό της συνύπαρξης. Με άλλα λόγια η οικονομία είναι ανθρώπινη απόφαση και όχι κάποιος κοσμικός νόμος.

(more…)

του Tom Streithorst , 5-3–2018

Σύγχρονη Νομισματική Θεωρία
Πως πρέπει να σκεφτόμαστε οικονομικά
του Tom Streithorst,

Μετάφραση Σπύρος Στάλιας

Ψηλός, γενειοφόρος, με απαλά καστανά μάτια, ο βετεράνος του κινήματος Occupy Wall Street, ο Jesse Myerson ξοδεύει τις ημέρες του χτυπώντας τις πόρτες στις υποβαθμισμένες γειτονιές της νότιας Ινδιάνας, υπενθυμίζοντας στους ψηφοφόρους τον τεράστιο πλούτο της χώρας τους. Το μήνυμά του, ως συνιδρυτής της προοδευτικής ομάδας Hoosier Action, είναι ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένα θεαματικά πλούσιο έθνος και ότι μέρος αυτού του πλούτου θα μπορούσε και θα έπρεπε να δοθεί στους φτωχούς κατοίκους της νότιας Ινδιάνας.
‘Οι άνθρωποι έχουν βρεθεί σε μια φοβερή οικονομική κατάσταση και αυτό έχει οδηγήσει στον πνευματικό θάνατο των κοινοτήτων’, μου είπε ο Myerson για τα μέρη στα οποία πηγαίνει. Ο εθισμός στα οπιοειδή είναι κοινός τόπος, όπως και οι αυτοκτονίες. ‘Δεν υπάρχει καλά οργανωμένο κίνημα για τους ανθρώπους να μπορούν να πουν το πρόβλημα τους, εκτός από δικαιολογημένες ξενοφοβικές πρωτοβουλίες’.
Αναφέρει, ότι ο μεγαλύτερος ανταγωνισμός της ομάδας του για τις καρδιές και τα μυαλά των φτωχών κατοίκων της Ινδιάνας, είναι μια λευκή ομάδα που ονομάζεται Παραδοσιακό Εργατικό Κόμμα. ‘Οργανώνονται στις ίδιες γραμμές με εμάς – αυτοί οι ολιγάρχες είναι τύραννοι και μας εκμεταλλεύονται και χρειαζόμαστε ειρήνη και ευημερία – εκτός του ότι οργώνονται με βάση την σπανιότητα των αγαθών. Λένε, οι λευκοί πρέπει να κολλήσουμε όλοι μαζί.’

(more…)

του Σπύρου Στάλια, 20-2-2018

Εισαγωγή

Το Νεοφιλελεύθερο Μακροοικονομικό Υπόδειγμα αποδεικνύει ότι στο καπιταλιστικό σύστημα ενυπάρχουν εκ φύσεως δυνάμεις, οι οποίες ενεργούν αυτόματα, έτσι στο σύστημα να μην υπάρχουν υφέσεις και οικονομικοί κύκλοι ή η λειτουργία του συστήματος να αποκαθίσταται αυτομάτως μετά από μια αιφνίδια διαλυτική εξωγενή παρέμβαση.

Το σύστημα αυτό έχει επικρατήσει στην ευρωζώνη, υπό αυτό το σύστημα διοικούμεθα, και περιγράφεται με σαφήνεια στην Συνθήκη του Μάαστριχτ αλλά και σε άλλες εκδόσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Το Νεοφιλελεύθερο Υπόδειγμα είναι μια πνευματική σύλληψη της λειτουργίας της πραγματικότητας και κατά συνέπεια έχει την δική του εσωτερική λογική αλλά και την δική του γλώσσα.

Η γλώσσα είναι δίπλα στο πνεύμα, να εκφραστεί, αφού το πνεύμα πάντα προηγείται της γλώσσας, αλλά και το πνεύμα προετοιμάζει την γλώσσα να αυτο-οργανωθεί. Γλώσσα και πνεύμα συνεργάζονται.

Η γλώσσα του ευρώ εκφράζει την λογική του συστήματος μέσω της αλληλοεπίδρασης των μεταβλητών που το συνιστούν. Έτσι έχουμε πλήρη θεωρία των κύριων μεταβλητών του συστήματος που είναι η παραγωγή, η απασχόληση, οι πραγματικοί μισθοί και τα επιτόκια, πλήρη θεωρία του χρήματος και των τιμών και από εκεί με βάση τα παραπάνω αναπτύσσονται θεωρίες της διανομής του εισοδήματος, της οικονομικής ανάπτυξης, θεωρία για τον ρόλο της Κεντρικής Τράπεζας, του Κράτους, της Φορολογίας και του Δανεισμού και για την φύση της Δημοκρατίας.

(more…)

Σπύρος Στάλιας, Οικονομολόγος Ph.D,   31-1-2018

Το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα επιστημονικό οικονομικό άρθρο που καταλήγει σε οικονομικά συμπεράσματα αλλά και σε πολιτικά συμπεράσματα, αφού η επιστήμη είναι για τον άνθρωπο.

Στο άρθρο αυτό γίνεται μια προσπάθεια ανάλυσης του νεοφιλελευθέρου υποδείγματος, που υλοποιείται με το ευρώ, ως ένα φιλοσοφικό σύστημα, που τέτοιο είναι, και που μετά εκφράζεται οικονομικά και πολιτικά και καθορίζει όλες τις εκφράσεις του βίου μας.

Διακρίνεται σε πέντε μέρη. Στην εισαγωγή και στο πρώτο μέρος, καταγράφονται οι φιλοσοφικές αρχές του υποδείγματος, πως αυτές εκφράζονται ως οικονομικά αξιώματα, πως υλοποιούνται στη συγκρότηση του κράτους του ευρώ και τέλος πως ακριβώς λειτουργεί ένα τέτοιο κράτος.

Στο δεύτερο μέρος γίνεται μια εκτενής κριτική των οικονομικών αξιωμάτων που στηρίζουν το ευρώ και αναλύεται κριτικά η έννοια του χρήματος και του δανεισμού.

Στο τρίτο μέρος συνεχίζεται η ανάλυση για την φύση του χρήματος και για το τι συνέβη το 2008. Η ανάλυση αυτή συνεχίζεται στο τέταρτο μέρος όπου καταδεικνύεται πως οι τράπεζες δημιούργησαν την κρίση.

Η κριτική καταλήγει με την διαπίστωση πως το όλο οικοδόμημα του ευρώ στηρίζεται σε ατελή ανάλυση, αντιφατικές υποθέσεις και σε εσφαλμένες αναλογίες και κατά συνέπεια είναι άδικο κοινωνικά, ασταθές και επιρρεπές στις κρίσεις.

(more…)

Του Σπύρου Στάλια, 28-11-2017

Συντάξεις και Ευρώ

Το οικοδόμημα του ευρώ, στηρίχτηκε στην διαπίστωση των τραπεζιτών, των νεοφιλελεύθερων πολιτικών και των πολιτικών της αριστεράς στις ευρωπαϊκές αναζητήσεις τους, ότι το επικυρίαρχο κεϋνσιανό κράτος πράττει αντιφατικά αναλαμβάνοντας τα καθήκοντα από την μια, να διατηρεί και να δημιουργεί τους όρους κερδοφόρας συσσώρευσης κεφαλαίου για τους καπιταλιστές, και από την άλλη, να δημιουργεί και να διατηρεί και όρους κοινωνικής αρμονίας, μέσω της πλήρους απασχόλησης.

Αυτό συνεπάγεται εξαιρετικά υψηλές δαπάνες, τις οποίες το κράτος μπορεί να εξασφαλίσει μόνο μέσω μιας διαρκώς αυξανόμενης φορολογίας και δανεισμού, με αποτέλεσμα να προκύψει κρίση. Προσθέτοντας στο παραπάνω σκεπτικό και την ελεύθερη διακίνηση κεφαλαίων, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μέσα στην ευρωζώνη και την παγκοσμιοποίηση, δημοσιονομικά είναι αδυνατον το εθνικό κράτος να δαπανά και να διατηρεί την πλήρη απασχόληση. 

Ξεπέρασαν τις θέσεις των Μαρξ και Κέϋνς, που ερμήνευαν την κρίση μέσω της έλλειψης επαρκών δαπανών για την στήριξη δημιουργίας κεφαλαίου, παραγωγής και πλήρους απασχόλησης.

Δεδομένης αυτής της ερμηνείας, ο αποκλεισμός του κράτους από την έκδοση νομίσματος, ήταν κατ’ ανάγκη το επόμενο βήμα για την ολοκλήρωση της ΕΕ. 

(more…)

Σπύρος Στάλιας, Οικονομολόγος Ph.D, 28 Οκτωβρίου 2017

Η Εθνική Ανεξαρτησία και η Ελευθερία είναι Χρηματικό Φαινόμενο Επιλογής, με αυτό δεν θέλω να πω οι πρέπει να καταργήσουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις που μας εγγυώνται την ασφάλεια μας.

Θέλω να πω ότι το κράτος που εκδίδει το δικό του χρήμα, είναι πράγματι ανεξάρτητο όταν μπορεί να επιδιώκει και να υλοποιεί εσωτερικούς στόχους, ανεξάρτητα από οποιεσδήποτε εξωτερικές επιρροές. Από εδώ ξεκινάμε, όλα τα άλλα έπονται.

Α) Οι στόχοι του σύγχρονου Κράτους

Η κρατική υπόσταση που εκδίδει το νόμισμα της έχει τις παρακάτω θεμελιώδεις υποχρεώσεις:

1. Η Κυβέρνηση θα πρέπει να διατηρεί το επίπεδο της εθνικής δαπάνης-ζήτησης έως ότου επιτύχει την πλήρη απασχόληση του εργατικού δυναμικού και πόρων.

2. Η Κυβέρνηση πρέπει να διατηρεί τα επιτόκια σε αυτό το ύψος που να καθιστούν τις επενδύσεις εφικτές με άλλα λόγια να προμηθεύει με αποθεματικά τις Τράπεζες.

3. Κάνοντας αυτά η Κυβέρνηση θα πρέπει να αδιαφορεί για το αν ο προϋπολογισμός της είναι ελλειμματικός, όσο και αν είναι μεγάλο το έλλειμμα. Αν πάλι χρειαστεί να είναι πλεονασματικός, αυτό πάλι μπορεί να το κάνει. Ας δούμε τα κύρια μέσα που διαθέτει ένα σύγχρονο κράτος να επιτελέσει αυτούς τους στόχους.

Β) Τα μέσα του κράτους για την επίτευξη των στόχων του

Φορολογία

Αφού το κράτος εκδίδει το νόμισμα του προφανώς δεν χρειάζεται λεφτά των πολιτών του για να δαπανήσει.

Τότε γιατί φορολογεί;

(more…)

Γιατί αποτυγχάνουν τα Μνημόνια;

Γιατί πρέπει να επιστρέψουμε στο Εθνικό Νόμισμα

του Σπύρου Στάλια, Οικονομολόγος Ph.D 17 Οκτ. 2017

Στο κείμενο που ακόλουθη εξηγείται με απλό και σαφή τρόπο γιατί αποτυγχάνει η εφαρμογή των μνημονίων στη χώρα μας και γιατί είναι επιβεβλημένη η επάνοδος της οικονομίας της χώρας στο Εθνικό Νόμισμα.

Εισαγωγή Μεθοδολογίας

Το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) μπορούμε να το δούμε από την πλευρά της Εθνικής Δαπάνης και από την πλευρά του Εθνικού Εισοδήματος. Η Εθνική Δαπάνη είναι εκείνη που καθορίζει το Εθνικό Εισόδημα.

Αν το δούμε από την πλευρά των δαπανών τότε:

Υ= C + I +G + (X – M)

που σημαίνει ότι το ΑΕΠ αποτελείται από το άθροισμα της τελικής δαπάνης για κατανάλωση (C), συν την δαπάνη για επενδύσεις (Ι), συν τις συνολικές κρατικές δαπάνες (G), δηλαδή τις δαπάνες για αγαθά και υπηρεσίες που αγοράζει το κράτος από τον ιδιωτικό τομέα, συν την διαφορά εξαγωγών (X) εισαγωγών (M) ή πιο ακριβέστερα συν το έλλειμμα/περίσσευμα του ισοζυγίου εξωτερικών συναλλαγών.

Αν δούμε το ΑΕΠ από την πλευρά του εισοδήματος τότε:

Υ = C + S + T

που υποδηλώνει ότι το εθνικό εισόδημα τελικά επιστρέφει στα νοικοκυριά που το καταναλώνουν (C), το αποταμιεύουν (S), και πληρώνουν φόρους (Τ).

Βασικός κανόνας της λογιστικής μακροοικονομίας, είναι ότι η Δαπάνη είναι ίση με το Εισόδημα και άρα:

(more…)

Σπύρος Στάλιας, Οικονομολόγος Ph.D,       10 Σεπ. 2017

Ισχυρίζονται οι Νεοφιλελεύθεροι Κυβερνήτες μας, συνεπικουρούμενοι και από τους Τραπεζίτες και τον Επιχειρηματικό Κόσμο ότι η χώρα δεν παράγει αποταμιεύσεις έτσι ώστε να χρηματοδοτηθούν οι επενδύσεις της. Δεν παράγονται αποταμιευτικές καταθέσεις που μετά θα γίνουν δάνεια για να έχουμε ανάπτυξη. Οι Τράπεζες συνεπώς δεν έχουν χρήμα για να δώσουν χρήμα. Έως ότου παραχθούν εθνικές αποταμιεύσεις ο ξένοι και οι ξένες επενδύσεις θα σώζουν την χώρα, και κατά συνέπεια μέρος αυτής της διαδικασίας, είναι και το ξεπούλημα της χώρας μέσω του υπερταμείου.

Από την Ιστορία δεν θυμάμαι ποτέ Έλληνες, οποιασδήποτε περιόδου, να έχουν παραδεχτεί τέτοιο κατάντημα! Τι ντροπή Θεέ μου!

Μα αν έχουν δίκιο, τότε τι άλλο θα μπορούσε να γίνει; Γίνεσαι δούλος και ελπίζεις κάποτε να γίνεις απελεύθερος. Τέλος πάντων επιβιώνεις!

Ας δούμε λίγο το θέμα των αποταμιεύσεων. Αν μια οικογένεια έχει μηνιαίο εισόδημα 1000 ευρώ, κάνοντας αποταμίευση, ας πούμε 100 ευρώ τον μήνα, στο τέλος του χρόνου θα έχει αποταμιεύσει 1200 ευρώ. Θαυμάσια. Τι είναι λοιπόν η αποταμίευση; Το υπόλοιπο του εισοδήματος που δεν καταναλώθηκε και προφανώς η αποταμίευση εξαρτάται από το ύψος του εισοδήματος και τις καταναλωτικές συνήθειες της οικογένειας. Ενώ αυτό μπορεί να ισχύει για μια οικογένεια εν τούτοις αυτό δεν ισχύει για το σύνολο της οικονομίας.

(more…)

Σπύρος Στάλιας, [Οικονομολόγος Ph.D],            5 Σεπτ. 2017

Θα πρέπει να έχουμε κατά νου, και αυτό δεν κάνει ποτέ να το ξεχνάμε, ότι οι εξαγωγές είναι κόστος και οι εισαγωγές ωραίο πράγμα! Είναι βασικός νόμος της οικονομίας, ότι είναι καλύτερα να παίρνεις παρά να δίνεις…

Τι θα κερδίσεις αν εξάγεις και το μεροκάματο σου είναι 10 ευρώ; Καλύτερα να μην δουλεύεις. Είναι σαν να δουλεύεις και άλλοι να τρώνε τον κόπο σου.

Από την άλλη αν εισάγεις, είναι πολύ ωραίο πράγμα οι άλλοι να θέλουν να κρατούν τα λεφτά τους επενδεδυμένα σε ελληνικά ομόλογα και να έχουν μια αξίωση επί της μελλοντικής ελληνικής παραγωγής μέσω του λογαριασμού τους στην Ελληνική Κεντρική Τράπεζα.

Αν παρ’ ελπίδα οι εισαγωγές δημιουργούν ανεργία, αυτό σημαίνει ότι η ενεργός ζήτηση δεν είναι επαρκής στη χώρα, και άρα το κράτος κάτι θα πρέπει να κάνει.

Δηλαδή αν σκεφτούμε τις εισαγωγές σαν αποταμίευση, δηλαδή αυτοί που εισπράττουν, οι έξω, δεν ξαναρίχνουν τα λεφτά πίσω στη χώρα και τα κρατάνε ανενεργά, έτσι θα έχουμε έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών. Ακριβώς όπως στο εσωτερικό όταν έχουμε υπερβολικές αποταμιεύσεις, θα έχουμε μείωση του ΑΕΠ και αύξηση της ανεργίας. Συνολικά λόγω έλλειψης ενεργούς ζήτησης θα έχουμε ανεργία και ελλείμματα.

Το αποτέλεσμα αυτό όμως δεν προκύπτει από κάποιο νόμο της οικονομίας αλλά δυστυχώς είναι πολιτική και οικονομική επιλογή. Το κράτος τότε κάτι θα πρέπει να κάνει. Και αυτό που θα πρέπει να κάνει είναι να δαπανήσει.

Το ότι έχουμε ανεργία σήμερα και όχι ανάπτυξη, είναι επιλογή της καθεστηκυίας τάξης με το σκεπτικό ότι η ανάπτυξη θα έλθει μέσω των ανταγωνιστικών μας εξαγωγών.

Απροσμέτρητη βλακεία που όμως καταστρέφει την ζωή μας…

Πιο απλά δεν γίνεται…

Σπύρος Στάλιας, [5 Σεπτ. 2017]