του Δημ. Καζάκη,  20/6/2018

Το μέλλον της Ελλάδας μετά τη διάσωση δεν θα είναι πολύ διαφορετικό από σήμερα. Θα περιλαμβάνει δεσμευτικούς στόχους, αξιολογήσεις συμμόρφωσης, ακόμη και εκταμιεύσεις, σύμφωνα με ένα εσωτερικό υπόμνημα που κυκλοφόρησε μεταξύ των δανειστών και αποκαλύπτει το Bloomberg σήμερα.

Το έγγραφο προβλέπει τριμηνιαίες αξιολογήσεις των οικονομικών της χώρας από ελεγκτές που εκπροσωπούν τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Οποιοσδήποτε «χώρος για την Ελλάδα να διαμορφώσει τις δικές της πολιτικές», θα περιοριστεί από την «συνεχιζόμενη δέσμευση με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα» προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι «διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις» που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο των μέτρων διάσωσης θα προστατευθούν, σύμφωνα πάντα με το έγγραφο που έχει αποκτήσει το Bloomberg.

Το πιο χρεωμένο κράτος της Ευρώπης έχει δεσμευτεί να παρουσιάσει πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 3,5% επί του ΑΕΠ και ύψους 11,5 δις ευρώ έως το 2022, προκειμένου να μην συσσωρεύσει νέες υποχρεώσεις. Αυτό σημαίνει ότι κάθε νοικοκυριό στην Ελλάδα από του χρόνου, το 2019 έως το 2022, θα πρέπει να υποστεί μια επιπλέον επιβάρυνση του διαθέσιμου εισοδήματός του κατά 2.500 ευρώ ετήσια. Με άλλα λόγια θα πρέπει να επιβαρυνθεί σχεδόν 15% κάθε χρόνο από το σημερινό του διαθέσιμο εισόδημα.

Οι «μετρήσιμες» και «σαφώς καθορισμένες» δεσμεύσεις της Ελλάδας κυμαίνονται από τη μείωση του «μεριδίου των κεντρικών προμηθειών στις συνολικές δαπάνες νοσοκομείων κατά 30%» έως «45% της κτηματολογικής χαρτογράφησης». Κι όλα αυτά έως τα μέσα του 2020.

Παρά το παραμύθι περί «καθαρής εξόδου» από τα μνημόνια τον Αύγουστο, οι δανειστές δεν προβλέπουν ούτε καν ελάφρυνση των όρων αποπληρωμής του χρέους του ευρωπαϊκού μηχανισμού. Αντίθετα, προβλέπουν μια «ενισχυμένη επιτήρηση», που θα απαιτεί – εκτός όλων των άλλων – τη δέσμευση των ελληνικών κυβερνήσεων να μην εισάγουν στην ελληνική βουλή τίποτε, αν πρώτα δεν συμφωνήσουν οι «θεσμοί» των δανειστών. Όπως άλλωστε συμβαίνει και υπό το επίσημο καθεστώς των μνημονίων.

Το καρότο που προσφέρεται για αυτή την «ενισχυμένη επιτήρηση» πρόκειται να είναι ετήσιες εκταμιεύσεις από τα κέρδη που πραγματοποίησαν οι κεντρικές τράπεζες της ζώνης του ευρώ από το ελληνικό τους χαρτοφυλάκιο ομολόγων και την κατάργηση επιβολής χρηματικών κυρώσεων για ορισμένα δάνεια διάσωσης.

«Οι εκταμιεύσεις θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν σε ισόποσες ετήσιες δόσεις ύψους περίπου 1,2 δις ευρώ τον Ιούνιο κάθε έτους ή θα μπορούσαν να χωριστούν σε δύο εξαμηνιαίες υποδόσεις τον Ιούνιο και τον Δεκέμβριο». Σύμφωνα με το έγγραφο των δανειστών.

Οι εκταμιεύσεις αυτές δεν πρόκειται να συνεισφέρουν σημαντικά στην ελάφρυνση των νέων, πρόσθετων δανειακών αναγκών του ελληνικού κράτους. Ωστόσο θα αποτελέσουν μια καλή ευκαιρία για νέες αξιολογήσεις, εκβιασμούς και προαπαιτούμενα.

Ένα ειδικό μέρος της μακράς λίστας των δεσμεύσεων που θα ζητηθούν από την Ελλάδα να υλοποιήσει στην μεταμνημονιακή περίοδο περιλαμβάνει την εκποίηση ή εκμίσθωση της κρατικής περιουσίας. Ο Διεθνής Αερολιμένας της Αθήνας και η ΔΕΣΦΑ θα έχουν εκποιηθεί μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους. Τα ΕΛΠΕ μέχρι τα μέσα του 2019 ενώ η Εγνατία Οδός και τα περιφερειακά λιμάνια της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας μέχρι τα τέλη του 2019.

Εκτός από το καρότο των εκταμιεύσεων, οι δανειστές ποντάρουν επίσης και στο μαστίγιο των αυξανόμενων επιτοκίων που θα έθετε σε κίνδυνο την πρόσβαση του κράτους και των τραπεζών στις αγορές χρέους. Αν βεβαίως η Ελλάδα δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις της. Έτσι η ενισχυμένη εποπτεία «μπορεί κατ’ αυτό τον τρόπο να δημιουργήσει αξιοπιστία έναντι των εταίρων (εσωτερικών και εξωτερικών) και των αγορών», σύμφωνα πάντα με το έγγραφο.

Τι σημαίνει αυτό; Κάτι πολύ απλό. Όχι μόνο το γεγονός ότι η «ενισχυμένη εποπτεία» είναι προϋπόθεση της εξόδου στις αγορές, αλλά όσο περισσότερο η Ελλάδα θα δανείζεται, τόσο πιο αυστηρή θα γίνεται η επιτήρηση και κηδεμονία. Η Ελλάδα και ο ελληνικός λαός θα ζει με τον καθημερινό εφιάλτη των spread και των επιτοκίων δανεισμού από τις αγορές με μόνη σανίδα σωτηρίας την «ενισχυμένη εποπτεία» των δανειστών. Με ότι αυτό συνεπάγεται σε εκβιασμούς, αξιολογήσεις, προαπαιτούμενα και εκποιήσεις κρατικής και ιδιωτικής περιουσίας των Ελλήνων.

Σε τι λοιπόν διαφέρει η έξοδος από τα μνημόνια, από την παραμονή σ’ αυτά; Σε τίποτε άλλο εκτός από την πρόθεση των δανειστών να μην ξαναφέρουν στις δικές τους βουλές νέες συμβάσεις μνημονίων και δανειακής διευκόλυνσης για την Ελλάδα. Από εδώ κι μπρος θα επιβάλουν τις μνημονιακές δεσμεύσεις απευθείας στο όνομα των αγορών. Χωρίς καν να εκτίθενται με κυρώσεις σχεδίων συμβάσεων από τον καραγκιόζ μπερντέ, που κατ’ ευφημισμό αποκαλείται ελληνικό κοινοβούλιο.