Προς τον
Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου
Βασίλειο Πλιώτα

Μηνυτήρια Αναφορά (20 Ιουλίου 2017)

Νικολάου ΣΤΕΦΑΝΗ του Δημοσθένη, κατοίκου Πτολεμαϊδας, Οδός…,
συνταξιούχου επιθεωρητή ΔΕΗ και έχοντος έννομο συμφέρον, ως προς την παρούσα Αναφορά, καθότι τυγχάνω κάτοχος αριθμού μετοχών της εταιρείας «Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού»

…………………………………………

Την 10.7.2007 και ώρα 11.00 π.μ., στο χώρο του Ορυχείου Αμυνταίου της ΔΕΗ α.ε. έγινε τεράστια κατολίσθηση πρανών (βλέπετε συνημμένες φωτογραφίες).

Αποκολλήθηκαν 80.000.000.κυβικά μέτρα υλικών, με αποτέλεσμα:

• Την αδρανοποίηση, επ αόριστον, του ΑΗΣ Αμυνταίου (ισχύος 650 MW) και του ΑΗΣ Μελίτης (ισχύος 350 MW)
• Την οριστική αχρήστευση απροσδιορίστου ποσότητας (της τάξεως αρκετών δεκάδων εκατομμυρίων κυβικών μέτρων) καύσιμου λιγνίτη λόγω της ανάμιξής του με τα αδρανή υλικά των υπερκείμενων εδαφών του πρανούς που κατέρρευσε.
• Τον πρόσκαιρο αποκλεισμό της πρόσβασης στο υπόλοιπο κοίτασμα λιγνίτη, λόγω της παρεμβολής των μαζών που κατέρρευσαν – και για τις οποίες θα απαιτηθούν εύλογος χρόνος και μεγάλες δαπάνες, προκειμένου να απομακρυνθούν.
• Τον ενταφιασμό 4 εκσκαφέων αξίας αρκετών εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και την οριστική αχρήστευση τριών από αυτούς.
• Την πρόκληση ανεπανόρθωτης καταστροφής στο σύνολο, σχεδόν, των κτηρίων του παρακείμενου οικισμού Αναργύρων και την αποσταθεροποίηση του υπεδάφους του. Με αποτέλεσμα να καταστεί αναπόφευκτος η ανάγκη μεταστέγασης των κατοίκων με δαπάνες της ΔΕΗ οι οποίες δεν έχουν, μέχρι στιγμής, υπολογιστεί.

Ερευνητές από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ), το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) και το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΓΕΩΤΕΕ), χαρτογράφησαν την κατολίσθηση στο λιγνιτωρυχείο του Αμυνταίου με τη χρήση δορυφορικής τηλεπισκόπησης. Η ψηφιακή επεξεργασία των δορυφορικών εικόνων αποκάλυψε καθαρά την κατολίσθηση, η οποία εκτείνεται έως 400 μέτρα βορειοανατολικά του χωριού Ανάργυροι του νομού Φλώρινας. Διαπιστώθηκε ότι η περίμετρος της κατολίσθησης έχει μήκος 7,1 χιλιομέτρων. http://pontokomicom.blogspot.gr/2017/06/71.html

Πρόκειται, κατά συνέπεια, για μία από τις μεγαλύτερες –σε φυσικό μέγεθος και οικονομική ζημία- καταστροφές που έχουν συμβεί στην ιστορία των ελληνικών και ευρωπαϊκών λιγνιτωρυχείων.

Κατά την επιστημονική άποψη του υπογράφοντος (και με βάση την 25ετή πείρα στα ορυχεία λιγνίτη της ΔΕΗ) η τεράστια αυτή περιουσιακή και περιβαλλοντική καταστροφή επήλθε διά πράξεων και παραλείψεων των (προς εντοπισμό) υπευθύνων, σύμφωνα με όσα θα εκτεθούν στη συνέχεια.

Σημειωτέον δε ότι προκύπτουν βάσιμες ενδείξεις και περί ενδεχόμενου δόλου δεδομένου ότι η κατάρρευση αυτή ήταν από ημερών αναμενόμενη, σύμφωνα με δημόσιες προειδοποιήσεις (εμού και άλλων) βασισμένες στην εμπειρία ημών στην παρακολούθηση της εξέλιξης των επιφανειακών ρηγμάτων και την σχετική προϊστορία ανάλογων φαινομένων στο παρελθόν.

Χαρακτηριστικώς αναφέρω ότι στις 8/7/2017 (και ενώ ήταν σε όλους μας πασιφανές ότι επίκειται κατάρρευση – άρα έπρεπε να ειδοποιηθεί ο κόσμος και ιδιαίτερα οι κάτοικοι των Αναργύρων οι οποίοι ΕΚΙΝΔΥΝΕΥΑΝ!) απευθύνθηκα γραπτώς στον υπεύθυνο για την παρακολούθηση των πρόδρομων φαινομένων καθηγητή κ Καββαδά, ευελπιστώντας στην εκμαίευση μιας οποιαδήποτε προειδοποιητικής πληροφορίας. Η απάντηση που εισέπραξα ήταν ότι αδυνατούσε να παράσχει προειδοποιητικές πληροφορίες ελλείψει κατάλληλης εξουσιοδότησης! Αντ αυτού, διέρρευσε από την ΔΕΗ η πληροφορία ότι το φαινόμενο βρίσκεται σε φάση παλινδρόμησης και βαίνει προς σταθεροποίηση.

Συγκεκριμένα, δεν ελήφθησαν –εκ δόλου ή εξ αμελείας- υπ όψιν τα κάτωθι δεδομένα:

• Οι από πολλών μηνών οχλήσεις -προς τα αρμόδια όργανα της ΔΕΗ- των κατοίκων του οικισμού Αναργύρων με απαίτηση την άμεση μεταστέγασή τους λόγω της αύξησης της συχνότητας των «πρόδρομων φαινομένων» που, εν τέλει, κατέληξαν στην κατάρρευση των πρανών. Τα προειδοποιητικά αυτά φαινόμενα ήταν η εμφάνιση και συνεχής επέκταση επιφανειακών ρηγμάτων στο έδαφος όπως και η εμφάνιση (και αδιάκοπη εξέλιξη) ρηγματώσεων στις οικοδομές του οικισμού. Φαινόμενα που προειδοποιούσαν για την αυξανόμενη αστάθεια των παρακείμενων πρανών (ύψους 200 μέτρων και φορτισμένων με δεκάδες εκατομμύρια τόνους υλικών) αλλά και τον επικείμενο κιίνδυνο κατά της ζωής των κατοίκων, σε περίπτωση πού οι διαχεόμενοι κραδασμοί από μία παρακείμενη κατολίσθηση πρανών θα οδηγούσαν σε κατάρρευση ρηγματωμένων –και μη επισκευασμένων- οικιών.
• Οι προειδοποιήσεις του εμπειρότατου γεωλόγου κ. Μάριου Λεονάρδου (α σχετικό) ο οποίος, από πολλών μηνών, είχε καταστήσει σαφές (σε σχετικό σεμινάριο που είχε παρακολουθηθεί από εργαζόμενους της ΔΕΗ) ότι όταν η «κινητικότητα» επιφανειακών ρηγμάτων (σε γειτονία με πρανή λιγνιτωρυχείου) υπερβεί ένα μέγεθος, τότε το φαινόμενο είναι μη-αναστρέψιμο και η κατάρρευση καθίσταται αναπόφευκτη.
• Οι επισημάνσεις του προαναφερθέντος κ. Λεονάρδου ότι η εξέλιξη των επιφανειακών ρηγμάτων του Ορυχείου Αμυνταίου είχαν ξεπεράσει προ πολλού το όριο της μη-αναστρεψιμότητας και ότι η κατάρρευση θα επέλθει από στιγμή σε στιγμή.

Κατόπιν τούτων, εγείρονται και ενδείξεις για βαρειά αμέλεια ως προς την μη απομάκρυνση των (τελικώς καταπλακωθέντων από καταρρέοντα υλικά) εκσκαφέων σε επαρκή απόσταση από την επικείμενη κατολίσθηση πρανών.

Σε αυτό συνηγορούν τα κάτωθι:

• Το γεγονός ότι υπήρχε ήδη η πείρα από προηγούμενη, αντίστοιχης κλίμακας, κατάρρευση πρανών (έτος….) στο ίδιο Ορυχείο Αμυνταίου.
• Η ευχερής (με βάση την πείρα αλλά και την βιβλιογραφία) εκτίμηση του αναμενόμενου μεγέθους της κατολίσθησης – άρα και του εύρους διάχυσης των υλικών του καταρρέοντος πρανούς. Κατά συνέπεια, ήταν προφανώς υπολογίσιμη η ελάχιστη αναγκαία απόσταση απομάκρυνσης των εκσκαφέων σε ασφαλές σημείο.

Επιπροσθέτως των ανωτέρω, επικαλούμαι την δημόσια μαρτυρία του καθηγητή Σεισμολογίας του ΑΠΘ κ. Θ. Τσαπάνου ο οποίος φρονεί τα κάτωθι σχετικά με τις αιτίες πού προκάλεσαν την ανυπολόγιστη αυτή καταστροφή εις βάρος της περιουσίας της ΔΕΗ αλλά και της χώρας, γενικότερα.

Ενδεικτική παραπομπή για σχετικό βιντεο στον ιστότοπο http://kozan.gr/archives/50815

• Η διαχρονικώς προηγηθείσα εκσκαφή και η σταδιακή διαμόρφωση των πρανών του Ορυχείου Αμυνταίου δεν ακολούθησαν τους γεωλογικώς επιβαλλόμενους κανόνες με αποτέλεσμα αυτά να έχουν κλίση παραπλήσια της κατακορύφου, καθιστάμενα ασταθή σε κατολισθήσεις.
• Η αποστράγγιση υπογείων υδάτων πραγματοποιήθηκε με τρόπο τέτοιο που είχε ως αποτέλεσμα την δημιουργία ενός ασταθούς υποστρώματος των πρανών
• Τα από πολλών ετών καταγεγραμμένα σεισμικά ρήγματα που γειτνιάζουν με τα πρανή ουδεμία σχέση έχουν με την τελική κατάρρευσή τους. Η κατάρρευση αυτή θα μπορούσε να αποσοβηθεί αν τα πρανή είχαν διαμορφωθεί έτσι ώστε η κλίση τους να ήταν μικρότερη και αυτά ευσταθέστερα.

Θέτω υπ όψιν Σας τα ανωτέρω, για τις δικές Σας ενέργειες

Κοινοποιείται:
1. κ. Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
2. κ. Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας
3. κ . Υπουργό Προστασίας του Πολίτη