του Σπ. Λαβδιώτη 15-6-2018

Επεξηγηματική Ανασκόπηση: Το Έτος της Στατιστικής Αλχημείας 2009

Μέρος 7^α : Το Έτος της Στατιστικής Αλχημείας 2009

Αφιερωμένο στη Ζωή Γεωργαντά

Υπάρχει μια παραδοσιακή συμβουλή των έμπειρων κυνηγών αγρίων ζώων που λέει ότι «εάν θέλεις να συλλάβεις ή να σκοτώσεις το θήραμά σου πρέπει να ακολουθήσεις τα ίχνη του αντίστροφα, για να εντοπίζεις τη σπηλιά του θηρίου». Αυτόν τον κανόνα ακολουθήσαμε στην προηγούμενη δημοσίευση – Μέρος 6^ο επί του Δημοσίου Χρέους – ανιχνεύοντας από μπρός προς τα πίσω τα αποτυπώματα της πορείας του θηρίου και καταλήξαμε στη… σπηλιά του. Ήταν τέλη Νοεμβρίου του 2008 και ενώ ο κυκλώνας της χρηματοπιστωτικής κρίσης μαίνονταν και πλησίαζε την Ευρώπη, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε το αρχικό πακέτο των € 28 δις της διάσωσης των τραπεζών από το ελληνικό κράτος.

Αυτή υπήρξε η αφετηρία της επιβολής των Μνημονίων με τα άκριτα μέτρα λιτότητας τα οποία οδήγησαν στη σημερινή οικονομική και κοινωνική τραγωδία που βιώνει η χώρα. Ήταν εκείνη η χρονική στιγμή που φθάσαμε στη σπηλιά του θηρίου και είδαμε με έκπληξη τον Αλογοσκούφη, τον αποκληθέντα από τα ΜΜΕ «τσάρο της ελληνικής οικονομίας». Ο «τσάρος» της οικονομίας κάθονταν στο κέντρο της σπηλιάς του θηρίου κρατώντας στα χέρια του το νομοσχέδιο με την επιγραφή «Νόμος 3723/2008: Ενίσχυση της ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης».¹

Τα μέτρα αυτά λαμβάνονται είχε δηλώσει ο τότε υπουργός οικονομίας, « για να μην αντιμετωπίσουν οι τράπεζες προβλήματα ανταγωνιστικότητας. Το σχέδιο στήριξης ανέρχεται στο ποσό των € 28 δις και θα θωρακίσει την ελληνική οικονομία». Ο κ. Αλογοσκούφης επίσης διευκρίνισε ότι «τα μέτρα δεν λαμβάνονται επειδή υπάρχουν προβλήματα στο τραπεζικό σύστημα» και η εφαρμογή τους δεν θα έχει επιπτώσεις στο έλλειμμα αλλά στο δημόσιο χρέος, το οποίο ήδη βρίσκεται σε εξαιρετικά υψηλά επίπεδα».² Αυτές ήταν οι δηλώσεις του υπουργού οι οποίες μας άφησαν άφωνους για την αναξιοπιστία και σφαλερότητα τους, πριν εσπευσμένα παραιτηθεί στις αρχές του 2009.

Με την ακατανόητη και άκρως νεφελώδη δήλωση του πανικοβλημένου υπουργού, που εγκατέλειψε το σκάφος της πολιτείας μέσα στην τρικυμία, ότι το ποσό των € 28 δις ( 12% του ΑΕΠ) το οποίο θα χορηγηθεί για να διασωθούν οι ‘ελληνικές’ τράπεζες από τους φορολογούμενους, δεν θα επηρεάσει το δημοσιονομικό έλλειμμα παρά μόνο το δημόσιο χρέος, θα ασχοληθούμε ευθύς αμέσως.

Για να επιλύσουμε τον γρίφο του κ. Αλογοσκούφη, πρέπει να ορίσουμε πρώτα τι είναι έλλειμμα και τι είναι χρέος. Το δημοσιονομικό έλλειμμα συνιστά τη διαφορά μεταξύ των εσόδων και δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού στη διάρκεια ενός έτους. Στην περίπτωση ελλείμματος οι δαπάνες είναι μεγαλύτερες από τα έσοδα, ενώ στην περίπτωση του πλεονάσματος τα έσοδα είναι μεγαλύτερα των δαπανών. Όσον αφορά το δημόσιο χρέος, το οποίο είναι απόθεμα (stock), αυτό ορίζεται ως τα συσσωρευμένα ετήσια δημοσιονομικά ελλείμματα δια μέσου του χρόνου.³

Κατά συνέπεια, το δημόσιο χρέος του τρέχοντος έτους είναι το αποτέλεσμα του αθροίσματος του δημοσίου χρέους του προηγουμένου έτους και της ροής (flow) του ελλείμματος του κρατικού προϋπολογισμού στο τρέχον έτος. Και τα δύο στατιστικά μεγέθη είναι αλληλένδετα. Το δημόσιο χρέος είναι το αποθεματικό μέγεθος που συσσωρεύεται διαχρονικά από τη ροή των ελλειμμάτων, τα οποία προέρχονται ετησίως από τον κρατικό προϋπολογισμό. Άρα, δεν μπορεί το δημόσιο χρέος να αυξάνεται και το δημοσιονομικό έλλειμμα να παραμένει αμετάβλητο. Αυτό μόνο μπορεί να γίνει μέσω στατιστικής αλχημείας, της γνωστής ‘δημιουργικής λογιστικής’ ή της θέσπισης νομοθεσίας η οποία παραβιάζει τη διεθνή στατιστική μεθοδολογία υπολογισμού του δημοσίου χρέους και ελλείμματος.

Είναι λυπηρό υπουργός οικονομίας και δη καθηγητής να κάνει τέτοιου είδους ανυπόστατες δημόσιες ανακοινώσεις, οι οποίες για να επαληθευτούν, αναγκαστικά πρέπει να γίνει αλλοίωση στοιχείων, κοινώς «μαγείρεμα». Όμως, στη νομισματική οικονομία αυτή η κομπίνα δεν μπορεί να εξαφανιστεί αλλά μόνο να μετατοπιστεί στο μέλλον, λόγω του λογιστικού συστήματος διπλής εγγραφής. Μ’ άλλα λόγια, το έλλειμμα είναι νομισματικό μέγεθος και ειδικώς, είναι χρήμα που αφορά τις δανειακές ανάγκες ενός κράτους. Εντούτοις, το χρήμα όπως είχε αναφέρει προ πολλού, ο James Tobin, είναι «σαν μια καυτή πατάτα σε ένα παιδικό παιχνίδι, όπου το ένα παιδί μπορεί να την πετάξει στο άλλο, αλλά η ομάδα στο σύνολό της δεν μπορεί να απαλλαχθεί από αυτήν».⁴

Αυτό ακριβώς συνέβη στην περίπτωση του ελληνικού δημοσίου χρέους. Στα τέλη 2008 η κυβέρνηση αποφάσισε να μην εμφανίσει το πακέτο διάσωσης των τραπεζών των € 28 δις στον υπολογισμό του δημοσίου χρέους, το οποίο επίσημα ανακοινώνεται από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες. Πλην όμως, δεν μπορεί να απαλλαγεί απ’ αυτό ούτε να το εξαφανίσει. Η καυτή πατάτα των € 28 δις δεν εμφανίστηκε στον υπολογισμό του δημοσίου χρέους, όμως εντάχθηκαν παρατύπως άλλα ποσά να το αντικαταστήσουν. Έτσι εμφανίζεται στο προσκήνιο η καθηγήτρια εφαρμοσμένης οικονομετρίας και πρώην μέλος του Συμβουλίου της ΕΛΣΤΑΤ, Ζωή Γεωργαντά, με τις δημόσιες δηλώσεις, τις παραστάσεις στη Βουλή των Ελλήνων, τις μαρτυρικές της καταθέσεις και τις μελέτες της περί της «Αθέμιτης Διόγκωσης του Ελλείμματος 2009». ⁵  Η συνέχεια… στο επόμενο. Σπύρος Λαβδιώτης, 11 Ιουνίου 2018

Μέρος 7β : Το Έτος της Στατιστικής Αλχημείας 2009

Αφιερωμένο στη Ζωή Γεωργαντά

Συνεχίζουμε με το δεύτερο τμήμα του έτους της στατιστικής αλχημείας 2009. Ως υπενθύμιση, με την έλευση της κυβέρνησης Παπανδρέου στην εξουσία τον Οκτώβριο 2009, μέσα σε δύο μόλις εβδομάδες ανακοινώνεται ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2009 θα ανέλθει στο 12.7%, πάνω από δύο φορές τον αριθμό που είχε προηγουμένως δημοσιοποιηθεί. Τον Απρίλιο του 2010, η Eurostat αναθεωρεί το έλλειμμα του 2009 υψηλότερα στο 13.6% και εκφράζει επιφυλάξεις για την ποιότητα των επίσημων στατιστικών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ. Στις 15 Νοεμβρίου 2010, η Eurostat ανακοινώνει ότι τα δημόσια οικονομικά της Ελλάδος το 2009 ήταν χειρότερα απ’ ό, τι είχε αρχικά εκτιμήσει και αναθεωρεί το έλλειμμα σε σχέση με το ΑΕΠ στο 15.4%, ή στο ποσό των €36.1 δις, και αίρει τις επιφυλάξεις της για τα ελληνικά δεδομένα.

Που οδήγησε η πλαστογραφία

Ως αποτέλεσμα, η Ελλάδα τίθεται επικεφαλής των κρατών – μελών της ζώνης του ευρώ στην κακοδιαχείριση των δημοσίων οικονομικών μιας ευρωπαϊκής χώρας. Έτσι στέφεται η Ελλάδα πρωταθλήτρια με τη χειρότερη επίδοση στη δημοσιονομική πειθαρχεία, αφού υπερκέρασε την μέχρι τότε πρώτη Ιρλανδία, με έλλειμμα 14.4% ως προς το ΑΕΠ. Έκτοτε είναι γνωστόν τοις πάσι, ως «Η Ελληνική Κρίση Χρέους» (The Greek Debt Crisis), που κοψοχόλιασε τις αγορές χρήματος το 2010, αλλά το άσωτο παιδί στη διαφημιστική αφίσα της Ευρωζώνης, μας στοιχειώνει μέχρι και σήμερα.

Πως έγινε η μεθόδευση

Την αναθεώρηση του ελλείμματος της Eurostat στο 15.4% για το 2009 – η οποία ήταν και η τελική – την αμφισβήτησε έντονα και με αποφασιστικότητα η Ζωή Γεωργαντά με το επιχείρημα «το χρέος του 2009 είναι διογκωμένο με το γιγαντιαίο ποσό των € 27, 914 δις». Η ανάλυση των κατά προσέγγιση € 28 δις έχει ως εξής : 1) € 3,8 δις για νοσοκομειακές δαπάνες, οι οποίες δεν είχαν εγκριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο σύμφωνα με το νόμο, 2) € 5,4 δις που αφορούν το SWAP της κυβέρνησης Σημίτη με την Goldman Sachs το 2001, το οποίο όταν υπεγράφη σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, δεν αποτελούσε επιβάρυνση του δημοσίου χρέους, 3) € 18,2 δις που αφορούν τη μετακίνηση 17 εταιρειών ΔΕΚΟ (Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμοί) από τον ιδιωτικό στον δημόσιο τομέα και επιβάρυναν το δημόσιο χρέος, και 4) € 0,5 δις του επιδόματος κοινωνικής αλληλεγγύης εν μέσω μέτρων λιτότητας.

Οι αλχημείες αναλυτικά

Ας δούμε τώρα σταδιακά, ξεκινώντας από την 15^η Νοεμβρίου 2010, ημέρα που η Eurostat ανακοίνωσε το δημοσιονομικό έλλειμμα του 15.4% για το 2009, πως αυτό πραγματικά διαμορφώθηκε. Εφαρμόζουμε την ίδια μέθοδο των παραδοσιακών κυνηγών, ανιχνεύοντας τα ίχνη του τραπεζικού θηρίου ακλουθώντας πάλι από μπρος τα πίσω τα αποτυπώματα του θηρίου και στις 6 Μάιου καταλήξαμε στον νόμο 3845. Ο σημαίνων νόμος, πλην της εξουσιοδότησης που δίνει στον Υπουργό Οικονομικών να εκπροσωπεί το Ελληνικό Δημόσιο και «να υπογράφει κάθε μνημόνιο συνεργασίας, συμφωνία ή σύμβαση δανεισμού» με την ΕΕ, ΕΚΤ και το ΔΝΤ, επίσης εμπεριέχει και το «Μνημόνιο της Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής», το οποίο υπέγραψε η Ελληνική Κυβέρνηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 3 Μαΐου 2010.⁶

Το Μνημόνιο της Οικονομικής και Χρηματοπιστωτικής Πολιτικής αναφέρει ότι «…το ελληνικό τραπεζικό σύστημα αντιμετωπίζει προκλήσεις. Η κεφαλαιακή βάση του συστήματος ενισχύθηκε σημαντικά το 2009, αυξανόμενη από 24 δις ευρώ σε 33 δις ευρώ, συμπεριλαμβανομένων κεφαλαιακών ενισχύσεων από το κράτος ύψους 3,8 δις ευρώ». Επίσης, γνωστοποιεί ότι «οι ελληνικές τράπεζες έχασαν την πρόσβασή τους στη διατραπεζική αγορά για τη χρηματοδότηση των λειτουργιών τους από το τέλος του 2009. Ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις τους δεν ανανεώθηκαν ή ανανεώθηκαν με υψηλό κόστος… γεγονός που έθεσε τη ρευστότητα πολλών ελληνικών τραπεζών υπό πίεση.» … «Για να βοηθήσει τις τράπεζες να αντιμετωπίσουν αυτές τις δύσκολες συνθήκες η κυβέρνηση παρέτεινε τη διάρκεια του πακέτου ενίσχυσης του τραπεζικού συστήματος από τις αρχές του 2009 (€ 28 δις, από τα οποία € 11 δις είχαν χρησιμοποιηθεί μέχρι τα τέλη του 2009), με στόχο την παροχή ποσού ύψους 17 δις ευρώ σε επιπλέον ρευστότητα».

Οι εκθέσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου

Καθόσον, € 11 δις + € 17 = € 28 δις, και τα € 3,8 δις της παράτυπης εγγραφής στο δημόσιο χρέος των νοσοκομειακών δαπανών εντοπίστηκαν, αντικατέστησαν την πραγματική εγγραφή της κεφαλαιακής ενίσχυσης των τραπεζών, οφείλουμε να εξετάσουμε λεπτομερώς τους κρατικούς προϋπολογισμούς, αλλά και τις Εκθέσεις του Ελεγκτικού Συνέδριου επί του Απολογισμού του κράτους, για να δούμε τι συμβαίνει. Η Έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΣ) για το έτος 2009 αναφέρει: « Τα πιστωτικά έσοδα (δανεισμός τρέχοντος έτους) ανήλθαν στο ποσό των € 105.25 δις, το οποίο αντιστοιχεί στο 44.32% του ΑΕΠ». «Όπως προκύπτει, τα πιστωτικά έσοδα παρουσιάζουν απόκλιση σε σχέση με τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού κατά € 64.52 δις ή 158.36%».⁷  Η απορία είναι εύλογη, πώς το Υπουργείο Οικονομικών έπεσε παταγωδώς έξω στην πρόβλεψη των δανειακών αναγκών της χώρας; Είναι δυνατόν, υπέρβαση δαπανών κατά € 64.5 δις σε ένα χρόνο!! Τι πράγματι συνέβη και δεν το πήρε καν χαμπάρι;

Συμπέρασμα

Είναι γνωστό ότι ούτε σεισμοί, καταποντισμοί, ούτε πόλεμος κηρύχθηκε το 2009 για να γίνουν αγορές φρεγατών που γέρνουν⁸ και ελικοπτέρων που δεν πετούν. Αυτό που συνέβη το 2009, είναι η μετάλλαξη της χρηματοπιστωτικής κρίσης σε συστημική τραπεζική κρίση και τα κράτη διέθεσαν ασύλληπτα ποσά να διασώσουν τις εθνικές τους τράπεζες. Ήταν φυσικό η χώρα μας να μην αποτελεί την εξαίρεση του κανόνα. Ως εκ τούτου, η Έκθεση του ΕΣ ομιλεί για παράξενες δαπάνες που δεν είχαν προβλεφθεί καθόλου! Όπως, της έκδοσης βραχυπροθέσμων τίτλων ύψους € 27.7 δις, και της πληρωμής € 8.9 δις για έντοκα γραμμάτια ιδιωτικού τομέα, Επίσης, για επιπρόσθετες νοσοκομειακές δαπάνες € 1.3 δις, και όχι € 3.8 δις, όπως αναφέρει η Eurostat. Είναι φανερό ότι οι νοσοκομειακές δαπάνες εντάχθηκαν αυθαίρετα, ad hoc, στο έλλειμμα για να αντικαταστήσουν τα € 3.8 δις της κρατικής ενίσχυσης των τραπεζών. Πώς να σταλούν στο Ελεγκτικό Συνέδριο για να ελεγχθεί η εγκυρότητά τους! Εξ ου και η δικαίωση της Ζωής Γεωργαντά. Η συνέχεια… στο επόμενο. Σπύρος Λαβδιώτης, 13 Ιουνίου 2018

Μέρος 7γ : Το Έτος της Στατιστικής Αλχημείας 2009

Αφιερωμένο στη Ζωή Γεωργαντά

Συνεχίζουμε με το τελευταίο τμήμα του έτους της στατιστικής αλχημείας 2009 και αναγκαστικά πρέπει να κινηθούμε μεταξύ «σφύρας και άκμονος», διότι το θέμα είναι περίπλοκο. Οι κρατικοί προϋπολογισμοί 2008 και 2009 δεν παρέχουν επαρκή πληροφόρηση για τη συμβολή του δημοσίου στη διάσωση των τραπεζών. Αφενός μεν, οι συντάκτες του προϋπολογισμού 2008 διακατέχονταν από υπεραισιόδοξες εκτιμήσεις ότι το έλλειμμα από 4% το 2007 θα μειωθεί στο 2 % το 2008 ως προς ΑΕΠ ( € 245.5 δις),⁹ αφετέρου, παρότι η αναταραχή στις χρηματοπιστωτικές αγορές είχε ήδη ξεκινήσει και τα επιτόκια ανέβαιναν, αυτοί ήλπιζαν ότι η χώρα θα διατηρήσει υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης!

Το ίδιο σκεπτικό επικρατούσε και στον προϋπολογισμό 2009, όπου οι συντάκτες του ανέμεναν ότι οι επιπτώσεις της κρίσης να είναι πολύ μικρότερες από τις άλλες χώρες. Οι προβλέψεις ήταν για αύξηση 5.9% του ΑΕΠ και μείωση του ελλείμματος στο 3.4 % ! ¹⁰ Παρά ταύτα η κυβέρνηση, αναφέρουν, προχώρησε σε κατάρτιση σχεδίου νόμου για την ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας και της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος. «Η επιβάρυνση του ύψους του δημοσίου χρέους από την εφαρμογή των διατάξεων αυτού του νομοσχεδίου [ν.3723] εκτιμάται ότι θα είναι ιδιαίτερα μικρή (φθάνοντας κατ’ ανώτατο όριο τα 5 δις ευρώ και επιμεριζόμενη στα έτη 2008 και 2009), ενώ θα αναστραφεί πλήρως στη λήξη της περιόδου ισχύος του.[!!] Η επίπτωση αυτή θεωρείται αμελητέα…».¹¹  Είναι εμφανές ότι το οικονομικό επιτελείο ήταν εκτός τόπου και χρόνου, γιατί τα οικονομετρικά του μοντέλα δεν εμπεριέχουν ούτε τράπεζες ούτε χρήμα. ¹²

Τάδε έφη το Υπουργείο Οικονομικών. Για να δούμε τώρα τι είπε το Ελεγκτικό Συνέδριο (ΕΣ), πρώτα με αναφορά το κρίσιμο 2008. «Τα προϋπολογισθέντα έξοδα του τακτικού προϋπολογισμού 2008 παρουσιάζουν απόκλιση σε σχέση με τις προβλέψεις κατά € 26,2 δις ή 28.7 %. Η αύξηση αυτή των δαπανών οφείλεται κυρίως στις πληρωμές χρεωλυσίων από την έκδοση βραχυπρόθεσμων τίτλων στην ευρωαγορά (commercial papers) ύψους € 23,2 δις, οι οποίες δεν είχαν προβλεφθεί καθόλου στον προϋπολογισμό.» Το ποσό του δανεισμού καλύφθηκε με τη μεταφορά, με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας την 31.12.2008, στο λογαριασμό «Δαπάνες αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών». ¹³

Απ’ ό, τι βλέπουμε, ενώ η χρηματοπιστωτική κρίση είχε ήδη ξεσπάσει για τα καλά μετά το 3^ο τρίμηνο 2008 και είχε μεταλλαχτεί πλέον σε συστημική κρίση με τις χρεοκοπίες περίοπτων πιστωτικών οργανισμών, οι οικονομικές αρχές είχαν τη δική τους «κρυστάλλινη σφαίρα». Αυτή έδειχνε αύξηση και, δεν έβλεπαν τον όλεθρο μπροστά τους. Ήταν λοιπόν φυσικό, να πανικοβληθούν όταν έλαβαν το απροσδόκητο μήνυμα S.O.S των τραπεζών για έκτατη βοήθεια ρευστότητας. Μέσα στον πανικό έριξαν το «σωσίβιο» του βραχυπρόθεσμου δανεισμού με την επωνυμία Euro Commercial Papers (ECP).

Πρέπει να επεξηγηθεί, γιατί το Ελληνικό Δημόσιο έκανε χρήση αυτού του είδους βραχυπρόθεσμου δανεισμού, και όχι του καθιερωμένου μέσω της έκδοσης εντόκων γραμματίων. Το Υπουργείο Οικονομικών αναφέρει « προκειμένου να καλύψει έκτατα ταμειακά ανοίγματα» ο δανεισμός αυτός είναι «ευέλικτος» και επιτρέπει την άμεση έκδοση τίτλων σε ευρώ ή άλλο νόμισμα, από 1 μέχρι 365 ημέρες, με όρους χρηματαγοράς».¹⁴  Το δε Ελεγκτικό Συνέδριο διευκρινίζει ότι «η έκδοση βραχυπρόθεσμων τίτλων (eurocommercial papers) έχει ως αποτέλεσμα «τη μη επιβάρυνση του δημοσίου χρέους, μόνο οι τόκοι το βαρύνουν, αφού οι τίτλοι αυτοί εξοφλούνται κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους αναφοράς, επιβαρύνοντας μόνο το κεφάλαιο των τόκων».¹⁵  Εντούτοις, το Ελεγκτικό Συνέδριο επισημαίνει ότι «κατά το έτος 2008 βραχυπρόθεσμοι τίτλοι € 5.48 δις ευρώ, επιβάρυναν το δημόσιο χρέος, διότι η εξόφλησή τους θα πραγματοποιηθεί στο επόμενο οικονομικό έτος».

Ως επακόλουθο, εμφανίζεται το SWAP 2001 των € 5.4 δις της Goldman Sachs, που παράτυπα ενέταξε η Eurostat με τη συνδρομή της ΕΛΣΤΑΤ στο δημόσιο χρέος του 2009. Τη διαφορά του ύψους της αξίας του SWAP, που είναι μικρότερη κατά € 80 εκατ. (0.014%) θα την εξηγήσει, ο ίδιος ο υπουργός οικονομικών αργότερα στην Έκθεσή του επί της Εκθέσεως του Ελεγκτικού Συνεδρίου για το 2009: «Θα πρέπει να σημειώσουμε ότι οι τόκοι των ECPs προκαταβάλλονται στην ημερομηνία έκδοσης και συνεπώς δεν επιβαρύνουν τους τόκους του επόμενου έτους όπως εκ παραδρομής αναγράφεται στη σελίδα 55 της Έκθεσης». ¹⁶

Είναι εμφανής η επιβεβαίωση της έντονης διαμαρτυρίας της Ζωής Γεωργαντά για την «Αθέμιτη Διόγκωση του Ελλείμματος» με € 9.2 δις, λόγω της ένταξης € 3.8 δις οφειλών των νοσοκομείων και των € 5.4 δις του SWAP 2001 της Goldman Sachs. Άρα, εναπομένουν να εξακριβωθούν € 18.8 από τα € 28 δις του πακέτου διάσωσης των τραπεζών. Γνωρίζουμε ότι οι ζημιές τους δεν πρέπει να δουν το φως του ηλίου, σύμφωνα με τη «νοσηρή» σκέψη των ελληνικών και διεθνών αρχών. Αυτό θα γίνει πιο εκλεπτυσμένα, ακολουθώντας τα διεθνή λογιστικά πρότυπα, μέσα από τον « ευέλικτο» λογαριασμό των «eurocommercial papers».

Η Έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου μας ενημερώνει ότι ο προϋπολογισμός του 2009 έχει εκτροχιαστεί. Τα προϋπολογισθέντα έξοδα του τακτικού προϋπολογισμού αποκλίνουν σε σχέση με τις πραγματικές πληρωμές κατά €47.2 δις (47.4%)! Η αύξηση αυτή οφείλεται κυρίως στην έκδοση «eurocommercial papers» στην ευρωαγορά ύψους €27.7, τα οποία δεν είχαν προβλεφθεί καθόλου στον προϋπολογισμό! Το γεγονός αυτό υποδεικνύει ότι το οικονομικό επιτελείο είχε σαστίσει, είχε χάσει «τα αυγά και τα πασχάλια». Γι αυτό, κι αυτή η υπέρβαση καλύφθηκε με τη μεταφορά στο λογαριασμό «φυσικών καταστροφών». ¹⁷

Αφαιρουμένων των € 9.2 δις από τα € 27.7 δις καταλήγουμε στα € 18,5 δις, μείον € 0,25 δις, που αποτελεί εξόφληση ταμειακής διευκόλυνσης εκτός προϋπολογισμού, ¹⁸ φθάνουμε στα € 18.2 δις των ΔΕΚΟ. Η πλεκτάνη αυτή και η παραποίηση των στοιχείων νομικώς θα καλυφθεί ένα χρόνο αργότερα με την Έκθεση του Υπουργού Οικονομικών, η οποία ρητώς αναφέρει ότι «Οι ειδικοί τίτλοι του Ελληνικού Δημοσίου που εκδόθηκαν βάσει των διατάξεων του άρθρου 3 ν.3723/2008, δεν καταγράφονται στο ύψος του δημοσίου χρέους σύμφωνα με έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και βάσει των υπουργικών αποφάσεων…».¹⁹

Ούτως, με την παράτυπη ένταξη συνολικού ποσού € 28 δις στο δημόσιο χρέος που αφορούσε όλο το πρώτο πακέτο της διάσωσης των ‘ελληνικών’ τραπεζών, το έλλειμμα του 2009 εκτοξεύτηκε στα € 36.1 δις ή 15.4 % σε σχέση με το ΑΕΠ και η Ελλάδα ανακηρύχτηκε επίπλαστα η πρωταθλήτρια της δημοσιονομικής κραιπάλης στην Ευρώπη. Η καθηγήτρια Ζωή Γεωργαντά δικαιώνεται στην πάλη της για την επικράτηση της αληθείας, αλλά το έλλειμμα δεν μειώνεται στο 4%, και δεν μπορεί να μειωθεί, γιατί στη νομισματική οικονομία δεν υπάρχουν «μαύρες τρύπες». Η παράτυπη διόγκωση του ελλείμματος αντικατάστησε τις πραγματικές ζημιές των τραπεζών, που δεν πληρώνονται ούτε εις τον αιώνα τον άπαντα.

Εν κατακλείδι, ο κατεξοχήν λόγος που η Eurostat πήγαινε βήμα – βήμα και έκανε τις αναθεωρήσεις σταδιακά, ήταν γιατί δεν γνώριζε το μέγεθος των τραπεζικών ζημιών μέσα στην καταιγίδα του 2009. Τον Νοέμβριο του 2010 ο όλεθρος ήταν πλέον καταγεγραμμένος, γι αυτό σταμάτησε την αναθεώρηση του ελλείμματος στο 15.4%, ανακοινώνοντας ότι ήταν η τελική και τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ θεωρούνται πλέον αξιόπιστα. Ο στόχος είχε επετεύχθη. Ο λογαριασμός ισοσκελίστηκε : € 28 δις «εικονικών» εγγραφών = € 28 δις πραγματικών κρατικών δαπανών που προέρχονταν από ζημιές του καταρρεύσαντος τραπεζικού συστήματος.

Τη σκυτάλη από την Eurostat θα την πάρει τώρα το Υπουργείο Οικονομικών και με νόμο, όπως είδαμε προηγουμένως, θα επιτρέψει τη μη καταγραφή στο δημόσιο χρέος των ποσών που χορηγούνται από το ελληνικό δημόσιο για την ενίσχυση των τραπεζών. Ο λόγος, οι ‘ελληνικές’ τράπεζες είχαν χάσει την πρόσβαση στις χρηματαγορές από έλλειψη επάρκειας κεφαλαίων. Οι «εγγυήσεις» μετατράπηκαν σε πραγματικό χρήμα, «ζεστό χρήμα», τίτλοι του ελληνικού δημοσίου, που κατατίθεντο ως «ενέχυρο» (collateral) για την άντληση κεφαλαίων για να διατηρηθούν εν ζωή και όχι ρευστότητας για την χρηματοδότηση της οικονομίας. Οι ζημιές τους υπερέβησαν παρασάγγας το αρχικό πακέτο διάσωσης των € 28 δις από τα μέσα του καλοκαιριού 2010, καθώς δεκάδες δις ευρώ χορηγήθηκαν στις τράπεζες με νομοσχέδια που αφορούσαν φορολογικές ρυθμίσεις Φ.Π.Α και περιηγητικά πλοία και ελληνικά λιμάνια. ²⁰

Η επίσημη αναγνώριση του ποσού των € 50 δις που χορηγήθηκε μόνο στο έτος 2010 για τη διάσωση των τραπεζών – το οποίο δεν καταγράφεται στο ύψος του δημοσίου χρέους – ευθαρσώς δημοσιοποιείται από τον υπουργό οικονομικών « Οι εγγυήσεις που χορηγήθηκαν σε ανώνυμες εταιρείες βάσει των διατάξεων του ν. 3723/2008 «Ενίσχυση της ρευστότητας της οικονομίας για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης και άλλες διατάξεις», όπως … ισχύει, ανέρχονται στο ποσό των 49.609.700.000» ²¹

Το γιατί προέβησαν οι διεθνείς αρχές, οι περιβόητοι θεσμοί, σ’ αυτή την κυνική πράξη και κατέστρεψαν για πολλά χρόνια μια οικονομία και μαζί τις ελπίδες χιλιάδων νέων που τους απέμεινε ως καταφύγιο η ξενιτιά, θα απαντηθεί από τον πρόεδρο της ΕΚΤ, Mario Draghi: « Η ΕΚΤ θα κάνει οτιδήποτε χρειαστεί για να διατηρήσει το ευρώ». ²²  Το «οτιδήποτε» έδειξε τα δόντια του λίγες μέρες πριν το κρίσιμο δημοψήφισμα της 5^ης Ιουλίου 2015, όταν η ΕΚΤ αυθαίρετα έκλεισε τις τράπεζες και επέβαλε capital controls για να εκφοβίσει τους έλληνες ότι « δεν θα έχουν χρήματα για να φάνε, θα πεινάσουν» εάν φύγουν από το ευρώ. Το ακατανόητο, όμως παραμένει, γιατί η πολιτική ηγεσία συνέπραξε σύσσωμη στη σύγχρονη τραγωδία της Ελλάδος. Σπύρος Λαβδιώτης Αθήνα 15 Ιουνίου 2018

ΕΠΕΞΗΓΗΣΕΙΣ