_.

Μελέτης Μελετόπουλος, 3 Ιανουαρίου 2023

1.   Δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο νομίσματος κοινού σε ομάδα κρατών με διαφορετικά οικονομικά χαρακτηριστικά. Το νόμισμα αποτελεί ευθεία έκφραση των πλουτοπαραγωγικών και ανθρώπινων πόρων, των δομών και των δυνατοτήτων μίας οικονομίας. Η Ελλάδα, χώρα που δεν πέρασε ποτέ από την διαδικασία της Βιομηχανικής Επανάστασης, με παράδοση κυρίως γεωργική, εμποροναυτική και μικροαστική, βρέθηκε σε κοινή νομισματική επικράτεια με ναυαρχίδες της βαριάς βιομηχανίας και καπιταλιστικές μητροπόλεις με αποικίες και υπερπόντια συμφέροντα (Γερμανία, Γαλλία κ.λπ.). Νομοτελειακά η ανισορροπία οδηγεί τον αδύναμο νομισματικό εταίρο σε θέση εξάρτησης, εισαγωγέα αγαθών που δεν παράγει και εξαγωγέα φθηνού εργατικού δυναμικού που δεν μπορεί να απασχολήσει. Οπερ και εγένετο στην ελληνική περίπτωση.

2.  Επίσης δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο κοινού νομίσματος χωρίς κοινό υπουργείο Οικονομικών και κοινούς οικονομικούς θεσμούς. Το νόμισμα είναι εργαλείο άσκησης οικονομικής πολιτικής και αναπροσαρμόζεται ανάλογα με τα συμφέροντα του κράτους το οποίο το εκδίδει. Είναι αδύνατον να υπάγονται στο ίδιο νομισματικό σύστημα οικονομίες σε ύφεση και οικονομίες σε πλήρη απασχόληση. Πώς είναι λοιπόν δυνατόν η Ελλάδα να έχει το ίδιο νόμισμα με την Γερμανία; Η νομισματική πολιτική που θα μπορούσε να βγάλει την Ελλάδα από την ύφεση θα δημιουργούσε προβλήματα στη Γερμανία. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ελέγχεται πλήρως από τα ισχυρά μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης και υπηρετεί τη λογική τους. Η Ελλάδα, όπως είναι επόμενο, υπο-εκπροσωπείται και σύρεται από τις αποφάσεις των ισχυρών ως ουραγός.

3.  Η Ελλάδα εισήλθε στην Ευρωζώνη απροετοίμαστη και ανοχύρωτη, με σπασμωδικές ενέργειες της κυβέρνησης Σημίτη, με καθαρά πολιτικά-ιδεολογικά κριτήρια. Στην πραγματικότητα, η ελληνική οικονομία δεν πληρούσε ούτε κατά διάνοια τα κριτήρια ούτε είχε τις μακρο-οικονομικές προϋποθέσεις. Επρεπε όμως πάση θυσία να συνδεθεί η Ελλάδα με την Ευρωζώνη, ώστε να ενταχθεί στην γεωπολιτική-γεωοικονομική σφαίρα επιρροής της Γερμανίας που ήλεγχε την Ευρωζώνη. Η ένταξη αυτή που πραγματοποιήθηκε το 2002, δεν είχε όμως τα προσδοκώμενα γεωπολιτικά αποτελέσματα, δεδομένου ότι ο τουρκικός αναθεωρητισμός έφθασε στο σημείο να απειλεί ανοιχτά με πόλεμο την Ελλάδα, χωρίς καμία πραγματική αντίδραση από ευρωπαϊκής πλευράς, πλην των γνωστών συστάσεων να ….τα βρούμε. Ο ισχυρός εταίρος, όμως, έχει και υποχρεώσεις.

4.  Εντός της Ευρωζώνης η Ελλάδα χρεοκόπησε, ετέθη υπό τον έλεγχο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, υπέστη την επιβολή μνημονίων που εκ των υστέρων αποδείχθηκαν εσφαλμένα (το ίδιο το ΔΝΤ παραδέχθηκε ότι οι υπολογισμοί του ήταν λανθασμένοι), φτωχοποιήθηκε βίαια, απώλεσε την εθνική οικονομική της κυριαρχία και εισήλθε σε πρωτοφανή και μακροχρόνια ύφεση, από την οποία αδυνατεί να εξέλθει. Μεγάλο μέρος της νεολαίας της μετανάστευσε στο εξωτερικό και έγινε φθηνό εργατικό δυναμικό στις επιχειρήσεις της κεντρικής και δυτικής Ευρώπης. Η δημογραφία της κατέρρευσε. Ταυτόχρονα, εκποίησε ζωτικούς τομείς της οικονομίας και των υποδομών της σε γερμανικές κ.ά. εταιρείες. Αυτά όλα τα πρωτοφανή έγιναν εντός της Ευρωζώνης. Η δε νομισματική πολιτική η ενδεδειγμένη για την έξοδο από την ύφεση, δηλαδή η εκροή σημαντικών κεφαλαίων με επενδυτικό προορισμό που θα οδηγήσουν σε αύξηση του ΑΕΠ και μείωση της ανεργίας, αποκλείεται, γιατί η ασκούμενη νομισματική πολιτική είναι αυτή που υπηρετεί τα συμφέροντα των μεγάλων χωρών της Ευρωζώνης. Αν το ελληνικό πολιτικό σύστημα φοβήθηκε τις αναταράξεις που θα προέκυπταν το 2011-2 από ενδεχόμενη επιστροφή στην εθνική νομισματική μας κυριαρχία, ας προσπαθήσει τουλάχιστον σήμερα να σχεδιάσει και να εκτελέσει ένα σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας, με πόρους από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, που θα απαιτήσει δυναμικά και με επιχειρήματα. Ή με κάποιο νέο Σχέδιο Μάρσαλ μικρότερης κλίμακας.
Εάν φυσικά θέλει και εάν μπορεί…

Ο Μελέτης Η. Μελετόπουλος είναι διδάκτωρ Οικονομικών και Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου της Γενεύης.

Στο αφιέρωμα που φιλοξένησε η ηλεκτρονική εφημαρίδα “ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ” δείτε και τις γνώμες ακόμα δυο προσκεκλημένων.

Πηγή: pelop.gr